Πριν από περίπου ένα μήνα, σε ένα άρθρο μου στην εφημερίδα αναφέρθηκα πολύ σύντομα σε μια σειρά – ντοκιμαντέρ για τον προπονητή Ντιέγκο Μαραντόνα. Tο Maradona in Mexico, το οποίο κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο από τη συνδρομητική πλατφόρμα του Netflix. H σειρά, που έχει να κάνει με την παρουσία του Ντιεγκίτο στην Ντοράδος ντε Σιναλόα τη σεζόν 2018/19, με έκανε να δω την πρόσληψή του στη Χιμνάσια Λα Πλάτα με άλλα μάτια και να σταματήσω να θεωρώ τους «τριπέρος» χαμένους από χέρι.
Με πήγε μάλιστα και ένα βήμα παραπάνω, να προσπαθήσω να καταλάβω τη θέση του προπονητή Μαραντόνα στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Αυτό ακριβώς θα προσπαθήσω να προσδιορίσω σε αυτό το blog, με το συμπέρασμα να εξάγεται κυρίως από γεγονότα και όσο το δυνατόν γίνεται χωρίς υποκειμενική κρίση. Άλλωστε ποιος μπορεί να κρίνει μια από τις μεγαλύτερες μορφές του ποδοσφαίρου όλων των εποχών, έστω και σε ένα ρόλο όπου κάθε άλλο παρά έχει διαπρέψει…
Ο Μαραντόνα μετά την εθνική Αργεντινής
Η καριέρα του προπονητή Μαραντόνα έδυσε πριν καν ανατείλει μετά το Μουντιάλ του 2010. Το 2008 ανέλαβε την Αργεντινή πιστεύοντας ακράδαντα ότι θα την οδηγήσει στην κατάκτηση του Μουντιάλ. Ωστόσο δεν είχε υπολογίσει ότι από το 2000 και μετά το ποδόσφαιρο είχε αρχίσει να αλλάζει. Ο προπονητής από μορφή στο παρασκήνιο, κατά κύριο λόγο, γινόταν πρωταγωνιστής και η τακτική έπαιζε πια μεγάλο ρόλο. Έτσι, ο Ντιεγκίτο με μια φουρνιά με παίκτες όπως ο Σάμουελ, ο Μασεράνο, ο Ντι Μαρία, ο Ιγουαΐν και φυσικά ο Μέσι στην καλύτερή του εποχή, απέτυχε παταγωδώς, βλέποντας την ομάδα του να διασύρεται στους «8» από τη Γερμανία με 4-0. Αυτό ασφαλώς και τον απογοήτευσε, περισσότερο όμως τον πίκρανε η στάση των συμπατριωτών του, που δικαίως ζητούσαν έναν τεχνικό που να μπορεί να ακολουθήσει τους ρυθμούς του ποδοσφαίρου της εποχής.
Ο Μαραντόνα αποχώρησε από τη θέση του ομοσπονδιακού τεχνικού, όμως αν τον ρωτήσει κάποιος, θα πει ότι το 2014 θα μπορούσε να είχε πάρει το τρόπαιο. Ακόμα και τώρα να του πουν «ανάλαβε», δεν θα το σκεφτεί στιγμή. Αυτός είναι σαν άνθρωπος. Γι’ αυτό έχει ανθρώπους που τον λατρεύουν γενικότερα ως προσωπικότητα και άλλους που δεν θέλουν ούτε να ακούν γι’ αυτόν, εκτός αγωνιστικών χώρων τουλάχιστον.
Φαρμακωμένος λοιπόν από την τροπή που πήραν τα πράγματα αποφάσισε να αλλάξει οπτική. Είδε την προπονητική σαν ένα περιστασιακό προσοδοφόρο χόμπι, αναλαμβάνοντας ομάδες όπως η Αλ Γουάσλ (2011/12) και η Φουτζάιρα (2017/18) στη Μέση Ανατολή. Αυτό φυσικά εν μέσω πολλών προβλημάτων υγείας, εγχειρήσεων, αποτοξινώσεων από ουσίες και διαφόρων άλλων τέτοιου είδους γεγονότων που για τον Μαραντόνα καλώς ή κακώς χαρακτηρίζονται ρουτίνα.
Ντοράδος: Το καμάρι της Σιναλόα
Όλα αυτά μέχρι να αναλάβει μια πραγματική πρόκληση. Το να κάνει ξανά μεγάλους τους Ντοράδος ντε Σιναλόα. Λίγο η πρότερη σχέση της πόλης και της ομάδας με το καρτέλ του Ελ Τσάπο, λίγο ο ίδιος ο Ντιέγκο, η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου. Όμως αυτό δεν ήταν η πρόθεση του μετριοπαθούς προέδρου Χοσέ Αντόνιο Νούνιες. Ο Νούνιες ήθελε έναν προπονητή που θα ξεκολλήσει την ομάδα του από την τελευταία θέση της βαθμολογίας της Ασένσο, δηλαδή της Β’ κατηγορίας του Μεξικού και θα τη φτάσει να διεκδικεί ακόμα και είσοδο στην πρώτη οκτάδα, που σημαίνει συμμετοχή στα πλέι οφ ανόδου (Λιγκίγια). Και αυτό ακριβώς συνέβη.
Ο Μαραντόνα οδήγησε τους Ντοράδος στον τελικό του Απερτούρα, όπου γνώρισαν ήττα από τη Σαν Λουίς στην παράταση. Το ίδιο ακριβώς έκανε και στο Κλαουσούρα και για κακή του τύχη, ηττήθηκε από την ίδια ομάδα με τον ίδιο ακριβώς οδυνηρό τρόπο. Ετσι έχασε την άνοδο…
Αυτό, όσο βαρύ κι αν είναι βέβαια, δεν αλλάζει ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Το ότι κατάφερε να πάρει μια ομάδα από τον πάτο της βαθμολογίας και να τη φέρει μια ανάσα από τον τίτλο και την άνοδο. Βέβαια, για να τα λέμε και όλα, το ποδόσφαιρο που παίζεται στη Β’ Μεξικού είναι αλάνας. Η τακτική είναι υποτυπώδης, δεν έχει καμία σχέση με εκείνη στα προηγμένα πρωταθλήματα της Ευρώπης, ούτε της Αμερικής. Επομένως ο Μαραντόνα ως προπονητής δεν έκανε και πολλά από πλευράς τακτικής. Μόνο τα πολύ βασικά που μπορεί να κάνει ο οποιοσδήποτε τεχνικός. Πού έκανε τη διαφορά; Στον τρόπο με τον οποίο «έφτιαχνε» τους ποδοσφαιριστές του για να μπουν στο γήπεδο με το απαιτούμενο πάθος!
Όποιος έχει δει ή θα δει το ντοκιμαντέρ του Netflix θα καταλάβει, η εικόνα δεν μεταφέρεται εύκολα. Αρκεί απλώς να αναφέρω ότι οι παίκτες των Ντοράδος, μετά από κάθε νίκη, έλεγαν στα αποδυτήρια ένα τραγούδι που έβγαλαν οι οπαδοί και αναφερόταν στο όνειρο της ανόδου με τον Μαραντόνα στη θέση του προπονητή. Μια ομάδα δηλαδή που είχε ξεκινήσει τη σεζόν με το χειρότερο δυνατό τρόπο, με την έλευση του Ντιεγκίτο άρχισε να βλέπει άνοδο μόνο και μόνο επειδή είχε εκείνον στο πλευρό της.
Η Ντοράδος χωρίς τον Ντιέγκο
Η ιστορία βέβαια λέει ότι την έχασε την άνοδο και μάλιστα δύο φορές από την ίδια αντίπαλο (Σαν Λουίς) και με τον ίδιο τρόπο. Ούτως ή άλλως ποτέ κανείς δεν είπε ότι ο Ντιεγκίτο είναι ο τεράστιος τεχνικός, τα αποτελέσματα του εξαρτώνται πάντα από την απόδοση των παικτών, σε αντίθεση με τα μεγάλα ονόματα της Ευρώπης που έχουν καταφέρει ακόμα και να καθορίζουν ως ένα βαθμό το παιχνίδι. Κοινώς, τον προπονητή Μαραντόνα τον φτιάχνουν οι παίκτες του.
Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι τους παίκτες αυτούς, τους κάνει να αποδίδουν όπως πρέπει ο μετρ της αθλητικής ψυχολογίας Μαραντόνα. Κι αυτό αποδεικνύεται από την πορεία της Ντοράδος φέτος, τη σεζόν 2019/20. Με αρκετές αλλαγές στο ρόστερ, στο Απερτούρα, το καμάρι της Σιναλόα δεν μπόρεσε να μπει στη λιγκίγια, έμεινε στην ένατη θέση, στο -2 από τη όγδοη Καφεταλέρος έχοντας κολλήσει στο 0-0 εκτός με τη Ζακάταπεκ, την τελευταία αγωνιστική. Το δε Κλαουσούρα το ξεκίνησε κάκιστα, μόλις με πέντε βαθμούς σε οκτώ αγώνες, χωρίς νίκη.
Εύλογο το να υποστηρίξει κάποιος ότι αυτή η Ντοράδος δεν έχει καμία σχέση με την περσινή. Ας δούμε λοιπόν και τους παίκτες που αποχώρησαν. Με εξαίρεση τον Παραγουανό Κρίστιαν Μπάες, ο οποίος βρήκε αμέσως θέση βασικού στην Γκουαρανί Ασουνσιόν, οι υπόλοιποι χάθηκαν. Παικταράδες εκείνης της Ντοράδος, όπως ο Εσκομπόσα, ο Αρσε, ο Ριβέρα και όλοι οι άλλοι που έμοιαζαν πολυτέλεια για την Ασένσο, πήγαν σε ομάδες της πρώτης κατηγορίας και χάθηκαν. Ο δε πρώτος της σκόρερ στο Κλαουσούρα 2018/19, ο πολύς Αργεντινός Φαμπιάν Μπορδαγαράι, είναι στα αζήτητα της Μπάνφιλντ, έχοντας παίξει μόλις 7 λεπτά σε όλη την τρέχουσα σεζόν.
Συνεπώς, εκείνη η πορεία εκείνης της ομάδας δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί έργο Μαραντόνα. Η προσωπικότητά του, η συσπείρωση που έφερε, το τραγούδι στα αποδυτήρια, όλο αυτό το σκηνικό έκανε κάποιους παίκτες που στην καλύτερη περίπτωση ήταν καλοί για την κατηγορία, να φαίνονται σαν μάγοι της μπάλας. Χωρίς εκείνον οι Ντοράδος πιθανότατα δεν θα είχαν καταφέρει τίποτα απολύτως. Κάτι που μερικώς αποδεικνύεται από το ξεκίνημα που είχαν κάνει οι ίδιοι εκείνη τη σεζόν, με τρεις ισοπαλίες και τρεις ήττες.
Η ομάδα επιλέκτων της Χιμνάσια Λα Πλάτα
Και φτάνουμε στο σήμερα ή τουλάχιστον στην τρέχουσα σεζόν, που τελεί υπό διακοπή. Τον Σεπτέμβριο η Χιμνάσια βλέποντας ότι οδεύει κατευθείαν για τη β’ κατηγορία, αποφάσισε να κάνει κάτι για να ταρακουνήσει τα νερά. Ο πρόεδρος Πελεγκρίνο, βλέποντας μακριά κατά τα φαινόμενα, έδωσε το χρίσμα του προπονητή στον Μαραντόνα, ελπίζοντας στο θαύμα. Εκείνο όμως που ήταν κίνηση – ματ, και κακώς πέρασε στα ψιλά, είναι ότι δίπλα του έβαλε ένα αρτιότατο τεχνικό τιμ με άριστη γνώση του σύγχρονου ποδοσφαίρου με προεξέχοντα τον Σεμπαστιάν Μέντες.
Ο Μέντες έχει καθίσει σε πάγκο ως πρώτος προπονητής αρκετές φορές από το 2010 που ξεκίνησε την καριέρα του και έπειτα. Κορυφαία του στιγμή όμως ήταν το Τρανσισιόν της Αργεντινής του 2016, όταν άγγιξε τη συμμετοχή στον τελικό του πρωταθλήματος με τη Γοδόι Κρουζ. Τεχνικός με ιδιαίτερα επιθετικογενή τακτική, που όμως δεν λέει απλά στον παίκτη «πάρε την μπάλα και βάλε γκολ». Ως ένα από τα πολλά… έμμεσα παιδιά του Μαρσέλο Μπιέλσα, αρέσκεται στο χτίσιμο επίθεσης με πολλές κοντινές πάσες και μεγάλη πίεση στον αντίπαλο όταν η ομάδα του βρίσκεται σε κατάσταση άμυνας. Αυτός είναι το μυαλό της ομάδας, τη δε εκγύμναση την έχει αναλάβει ο Ερνάν Καστές, ένας πολύπειρος γυμναστής που έχει υπάρξει και τεχνικός σύμβουλος στην Μπελγράνο όταν εκείνη αγωνιζόταν στην πρώτη κατηγορία και στο Σουνταμερικάνα. Με λίγα λόγια ο Ντιέγκο έχει δίπλα του μια ομάδα επιλέκτων.
Μάγκας με ξένες πλάτες;
Θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος να κατηγορήσει τον Μαραντόνα ότι εκμεταλλεύεται τη δουλειά άλλων για να αποκαλείται προπονητής – και ίσως αυτό να μην είναι και τόσο μεγάλο ψέμα. Όταν όμως η Χιμνάσια βάζει ένα γκολ δουλεμένο στην προπόνηση και όλοι πάνε και αγκαλιάζουν εκείνον, τότε ποιος μπορεί να πει οτιδήποτε! Το γιατί συμβαίνει αυτό, εξηγείται πάλι από την περίπτωση των Ντοράδος. Και στη Χιμνάσια, όλοι αυτοί δίνουν το 100% τους για τον Μαραντόνα. Εκείνος τους καλλιεργεί το όραμα, εκείνος αποτελεί κίνητρο για να κάνουν όλοι το κάτι περισσότερο, είτε αυτοί είναι παίκτες, είτε τεχνικό τιμ, είτε ακόμα και ο κόσμος.
Ο τελευταίος μάλιστα για χάρη του έπραξε κάτι που υπό άλλες συνθήκες φάνταζε αδύνατον. Επανεξέλεξε τον πρόεδρο Πελεγκρίνο παρόλο που δεν ήθελε να τον βλέπει ούτε σε φωτογραφία… Γιατί; Πολύ απλά επειδή ο Μαραντόνα δήλωσε πως αν εκείνος αποχωρήσει, θα φύγει και ο ίδιος. Και το έπραξε δηλαδή για κάποιες μέρες. Παραιτήθηκε όταν είδε ότι ο Πελεγκρίνο δεν θα κατεβεί καν στις επόμενες εκλογές του συλλόγου και επέστρεψε μετά από λίγες μέρες όταν τελικά εκείνος πείστηκε να συνεχίσει. Μιλάμε δηλαδή για έναν «υπάλληλο» που κράτησε στη δουλειά το «αφεντικό» του, όταν οι «μέτοχοι της εταιρίας» ήθελαν να το απολύσουν. Δεν νομίζω να υπάρχει κάποια άλλη τέτοια περίπτωση στα χρονικά, όχι στο ποδόσφαιρο αλλά γενικά σε οποιοδήποτε πεδίο.
Του αξίζει μια επιβράβευση
Καλά όλα τα παραπάνω αλλά στην Ντοράδος ο Μαραντόνα στο τέλος απέτυχε. Δεν κατάφερε να βγάλει την ομάδα στην πρώτη κατηγορία κι αυτό χάλασε και το χαρούμενο τέλος στο ντοκιμαντέρ. Και η αλήθεια είναι ότι δικαιούται μια επιβράβευση για το πάθος που βγάζει κάθε φορά. Μπορεί να μην είναι και τόσο επαγγελματικός τρόπος προσέγγισης, αλλά όποια ομάδα αναλαμβάνει, γίνεται πρώτα οπαδός της, ως τέτοιος δίνει και τη ζωή του για να επιτευχθούν οι στόχοι της και αυτό ακριβώς απαιτεί και από τους ποδοσφαιριστές του.
Η Χιμνάσια επίσης δικαιούται την παραμονή! Πολύ περισσότερο από την ανυπόληπτη Πατρονάτο ή την αυτοκαταστροφική Κολόν, ή ακόμα και τις Αλντοσίβι, Σεντράλ Κόρδοβα που προπορεύονται. Δεν ξέρω αν και πότε θα ξαναρχίσει το Κόπα ντε λα Σουπερλίγκα, όμως αν όντως τελειώσει η σεζόν ομαλά, τους πιστεύω τους «τριπέρος». Εχουν ήδη δείξει ότι μπορούν να γίνουν η νέα Τίγκρε και με ένα αντίστοιχα συγκλονιστικό ντεμαράζ να καταφέρουν να σωθούν, σε αντίθεση με εκείνη πέρσι. Αλλωστε η Τίγκρε, που ό,τι πέτυχε το έκανε λόγω του πάθους που έβγαλε, είχε Γκοροσίτο. Η Χιμνάσια έχει Ντιέγκο!
Μια δεύτερη ευκαιρία στην εθνική Αργεντινής
Και κάτι εντελώς τραβηγμένο και μάλλον ουτοπικό. Ο Μαραντόνα αξίζει κάτι ακόμα, μια ευκαιρία εξιλέωσης για το 2010. Να τον καλέσουν από την ομοσπονδία και να του προτείνουν τη θέση του «τεχνικού συμβούλου» εν όψει Μουντιάλ 2022. Αρχικά ακούγεται εξωφρενικό αλλά αν το σκεφτεί κανείς ίσως είναι ο μόνος τρόπος για να πάρει η Αργεντινή το Μουντιάλ. Να έχει έναν αντι-Μέντες που θα κάνει όλη την υπόλοιπη δουλειά και εκείνος να αναλάβει το αποδεδειγμένα δυσκολότερο κομμάτι στην «αλμπισελέστε», αυτό της ψυχολογίας.
Βέβαια, όσο υπάρχει ο Σκαλόνι στον πάγκο, αυτό είναι αδύνατον. Οι δυο τους έχουν κάκιστες σχέσεις αφού ο Ντιέγκο έχει πει τα μύρια όσα για εκείνον. Όμως είναι σαφές πως με αυτά που έχουμε δει στην εθνική Αργεντινής όλα αυτά τα χρόνια, αν κάποιος μπορεί να διώξει το κόμπλεξ που έχει καλλιεργηθεί, το ονοματεπώνυμό του είναι Ντιέγκο Μαραντόνα. Αυτός άλλωστε είναι ο ρόλος του στο ποδόσφαιρο του σήμερα σε τελευταία ανάλυση.
