Για να ασχοληθεί ένας παίκτης του στοιχήματος με κάποια συγκεκριμένη χώρα, ένα από τα πρώτα πράγματα που θεωρώ πως πρέπει να μάθει είναι ο ποδοσφαιρικός χάρτης της. Την ποδοσφαιρική γεωγραφία της, το ειδικό βάρος τόσο των ομάδων όσο και των… πόλεων στις οποίες εδρεύουν. Και ειδικά όταν μιλάμε για μια χώρα και ένα ποδόσφαιρο με πολλές ιδιαιτερότητες όπως η Αργεντινή, ή βέβαια συνολικότερα η Λατινική Αμερική.
Έτσι, στο σημερινό blog θα συντάξουμε ένα γενικό μπούσουλα και θα χαρτογραφήσουμε τις ομάδες της Αργεντινής. Όχι μόνο τις ομάδες της Σουπερλίγκα (ή Πριμέρα ή όπως αλλιώς θα λέγεται το πρωτάθλημα της πρώτης κατηγορίας), αλλά συνολικά το ποδόσφαιρο της χώρας. Από τα ψηλά στα χαμηλά και από το βορρά στο νότο.
Μπουένος Άιρες: Πρωτεύουσα με τα όλα του
Η Σουπερλίγκα είναι ένα πρωτάθλημα με υπερβολικό συγκεντρωτισμό. Υπάρχει βέβαια και η λίγκα της Ουρουγουάης, που είναι σαν τοπικό πρωτάθλημα του Μοντεβιδέο, όμως και η Σουπερλίγκα δεν πάει πίσω. Ακριβώς οι μισές ομάδες της Σουπερλίγκα εδρεύουν στο Μπουένος Άιρες και στα περίχωρα του. Και το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην Πριμέρα Νασιονάλ. Δηλαδή, αν το πάρουμε με αριθμούς, μιλάμε για 28/56 ομάδες στις δύο πρώτες κατηγορίες, σε μια πόλη που μαζί με τα περίχωρα αριθμεί περίπου 13 εκ. κατοίκους, δηλαδή κάτι λιγότερο από το 1/3 του πληθυσμού όλης της χώρας.
Στην πρωτεύουσα δεσπόζουν οι πέντε μεγάλοι σύλλογοι της χώρας, η Μπόκα, η Ρίβερ, η Ιντεπεντιέντε, η Ράσινγκ και η Σαν Λορέντζο. Από αυτές μόνο η Σαν Λορέντζο είναι από το κέντρο, είτε αναφέρεται κανείς στις ρίζες της, οι οποίες βρίσκονται στη συνοικία Μποέδο, είτε στο τωρινό της γήπεδο, που βρίσκεται στη γειτονιά Μπάχο Φλόρες. Η Μπόκα εδρεύει στη Λα Μπόκα, η άλλοτε συντοπίτισσα της, Ρίβερ, από τις αρχές του αιώνα έχει μετακομίσει στο Νούνιες, που βρίσκεται στο βορειοδυτικό κομμάτι του ευρύτερου Μπουένος Άιρες, ενώ Ιντεπεντιέντε και Ράσινγκ έρχονται από την Αβεγιανέδα, μια φτωχή συνοικία νοτιοανατολικά του κέντρου. Αυτές οι πέντε αποκαλούνται και «γκράντε σίνκο», που σημαίνει «μεγάλες πέντε», και φυσικά έχουν τη μερίδα του λέοντος σε τίτλους, κόσμο, δύναμη και χρήμα.
Τώρα, μεταξύ τους σαφώς και υπάρχουν διαφορές. Μπόκα και Ρίβερ είναι τουλάχιστον ένα σκαλί πιο πάνω σε όλα, με την Ιντεπεντιέντε όμως να παραμένει ως και σήμερα η ομάδα με τα περισσότερα Λιμπερταδόρες από οποιαδήποτε άλλη στη Ν. Αμερική. Ωστόσο κι εκείνη τα τελευταία χρόνια έχει σιγήσει. Έτσι, έχει ανοίξει η ψαλίδα από τις δύο κορυφαίες, ενώ έχει κλείσει πολύ από τη θεωρητικά τέταρτη Ράσινγκ και από τη θεωρητικά πέμπτη Σαν Λορέντζο.
Οι ομάδες του κέντρου
Φυσικά, πέρα από τις «γκράντε σίνκο», υπάρχουν πολλές ομάδες με κόσμο και ιστορία τόσο στο κεντρικό πολεοδομικό συγκρότημα του Μπουένος Άιρες, την Καπιτάλ Φεδεράλ, όσο και στα περίχωρα. Στο κέντρο λοιπόν της πρωτεύουσας εδρεύουν ομάδες όπως η Βελέζ, η Ουρακάν, η Αρχεντίνος, η Τσακαρίτα, η Φέρο Καρίλ Οέστε, η Ολ Μπόις και η Νουέβα Σικάγο. Σίγουρα κι από αυτές κάποιες ξεχωρίζουν. Η Βελέζ, για παράδειγμα, που έχει κατακτήσει Λιμπερταδόρες, δεν μπορεί να συγκριθεί σε τίποτα με τη Φέρο, ωστόσο το εκάστοτε μεταξύ τους παιχνίδι αποτελεί ένα από τα πιο σκληρά κλάσικος της πρωτεύουσας.
Το κατ’ εξοχήν κλάσικο του κέντρου πάντως, το επονομαζόμενο και «κλάσικο πορτένιο», είναι το Σαν Λορέντζο – Ουρακάν (στη φωτό, το κατάμεστο «Παλάσιο» της Ουρακάν σε ντέρμπι με τη Σαν Λορέντζο). Η Ουρακάν βέβαια επίσης υπολείπεται της Σαν Λορέντζο, όμως όπως και η Βελέζ αποτελεί ένα μεγάλο μέγεθος της Καπιτάλ Φεδεράλ, με μεγάλο αριθμό οπαδών, αρκετούς εγχώριους τίτλους και εντυπωσιακές πορείες στα διεθνή κύπελλα, με κορυφαία τη συμμετοχή στον τελικό του Σουνταμερικάνα το 2015, όπου έχασε τον τίτλο στα πέναλτι από τη Σάντα Φε της Κολομβίας.
Ιδιαίτερη περίπτωση η Αρχεντίνος Τζούνιορς. Εχει βγάλει τον Ντιέγκο Μαραντόνα, έχει κατακτήσει Λιμπερταδόρες, όμως η συνοικία Πατερνάλ στην οποία εδρεύει είναι μικρή και δεν της επιτρέπει να έχει την οπαδική βάση την οποία θα ήθελε. Ετσ,ι έχει καταντήσει να κοντράρεται με Νουέβα Σικάγο και Ολ Μπόις, που τα τελευταία χρόνια κινούνται μεταξύ β’ και γ’ κατηγορίας, για τον άτυπο τίτλο του αφεντικού των μικρών συνοικιών του κέντρου.
Τα «ονόματα» στα περίχωρα
Φεύγοντας από το πολεοδομικό συγκρότημα του κέντρου, την Καπιτάλ Φεδεράλ, πάω πιο ανατολικά και λίγο πιο νότια, στο αποδεδειγμένα πιο ποδοσφαιρικό κομμάτι της πρωτεύουσας. Δεν είναι μόνο ότι εκεί βρίσκεται η Αβεγιανέδα, η έδρα των Ιντεπεντιέντε και Ράσινγκ, στο συγκεκριμένο κομμάτι συναντούμε άλλους δύο συλλόγους που συγκαταλέγονται στους κορυφαίους στη χώρα, τις Λανούς και Μπάνφιλντ.
Οι δυο τους έχουν μεγάλη αντιπαλότητα και το μεταξύ τους ματς αποκαλείται «κλάσικο ντελ σουρ», δηλαδή το ντέρμπι του νοτίου Μπουένος Άιρες. Το ποια από τις δύο είναι μεγαλύτερη ομάδα, ούτε ξεκάθαρο είναι, ούτε έχει και πολλή σημασία. Ούτως ή άλλως τόσο σε κόσμο, όσο και σε τίτλους, βρίσκονται αρκετά κοντά, στο μόνο στο οποίο πράγματι έχει ξεχωρίσει τα τελευταία χρόνια η Λανούς είναι η διεθνής παρουσία, αφού μετράει ένα Σουνταμερικάνα και μια συμμετοχή σε τελικό του Λιμπερταδόρες την περασμένη δεκαετία.
Βέβαια, στο συγκεκριμένο κομμάτι του ευρύτερου Μπουένος Άιρες δεν υπάρχουν μόνο αυτές οι δύο, αλλά και η Κίλμες, μια ομάδα με επιτυχίες στο παρελθόν, η οποία έχει κατορθώσει να διατηρήσει και μια πολύ ικανοποιητική οπαδική βάση παρά την αγωνιστική πτώση που παρουσιάζει την τελευταία 15ετία.
Από κει και πέρα, μιας μνείας αξίζουν και η Τέμπερλεϊ με τη Λος Αντες, όμως ειδικά η τελευταία, που άλλοτε λογιζόταν φόβητρο στο νότιο κομμάτι της πρωτεύουσας και στη συνοικία Λόμας ντε Σαμόρα είχε περισσότερους υποστηρικτές ακόμα και από την Μπάνφιλντ, πλέον έχει απαξιωθεί και βρίσκεται σε σταθερή πτώση.
Απεναντίας, μεγαλώνουν η Αρσεναλ από το Σαραντί και εσχάτως η Ντεφένσα από το Φλορένσιο Βαρέλα, όμως αμφότερες έχουν το ίδιο πρόβλημα. Υστερούν σε κόσμο, με την Αρσεναλ να γεμίζει μετά βίας δύο κερκίδες από το 18.000 θέσεων «Γκροντόνα» όπου εδρεύει. Όχι πως η Ντεφένσα διαθέτει τις χιλιάδες οπαδών, αλλά τουλάχιστον στην παρούσα φάση βρίσκεται σε αγωνιστική άνοδο και οι άνθρωποι του συλλόγου ευελπιστούν πως αυτό θα συντελέσει στο να δημιουργήσει μεγαλύτερη οπαδική βάση.
Στην άλλη άκρη της πόλης, δηλαδή βορειοδυτικά, δεν θα βρούμε τόσες πολλές μεγάλες ομάδες, αλλά πάλι υπάρχουν κάποιες αξιοσημείωτες. Κυριότερος σύλλογος της περιοχής μετά τη Ρίβερ, η Τίγκρε, που πέρσι κατέκτησε το Κόπα ντε Λα Σουπερλίγκα, ενώ όποτε χρειάστηκε να γεμίσει το γήπεδο της, το κατάφερε και με το παραπάνω.
Ενα κλικ πιο κάτω, η Πλατένσε η οποία λείπει πολλά χρόνια από τη μεγάλη κατηγορία αλλά δεν παύει να αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο για το ποδόσφαιρο του Μπουένος Άιρες. Αλλωστε μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι για την Τίγκρε είναι η πιο μισητή αντίπαλος, το μεταξύ τους παιχνίδι ονομάζεται «κλάσικο ντελ νόρτε», ενώ ακόμα και τώρα που δεν συναντιούνται ποδοσφαιρικά, οι οπαδοί τους συνεχίζουν να συμπλέκονται σε κάθε ευκαιρία που θα τους δοθεί.
Υπάρχει βέβαια και η Αλμάγκρο στο Τρες ντε Φεμπρέρο, αλλά εκείνη δυστυχώς για την ίδια δεν έχει κατορθώσει να κρατήσει την οπαδική βάση που είχε κάποτε, λίγο η αγωνιστική της κατάπτωση και λίγο η κακή γειτονιά στην οποία βρίσκεται την έχουν συρρικνώσει.
Οι υπόλοιπες ομάδες του Μπουένος Άιρες και των περιχώρων του, ομάδες δηλαδή όπως η Εστουδιάντες Κασέρος, η Ατλάντα, η Ντεπορτίβο Μορόν, η Αλμιράντε Μπράουν και άλλες, φυσικά και δεν μπορούν να συγκριθούν με όσες προαναφέραμε. Εδώ όμως θα πρέπει να αναφέρω κάτι σημαντικό. Όλες αυτές οι μικρές ομάδες καταφέρνουν και γεμίζουν τα γήπεδά τους ικανοποιητικά, έχουν κόσμο που τις αγαπάει παθολογικά, που τις ακολουθεί παντού και που κάνει ό,τι περνάει από το δικό του χέρι για να τις δει να κερδίζουν, είτε έχουν απέναντι τη Ρίβερ, είτε την ερασιτεχνική Ντοκ Σουντ.
Είναι χαρακτηριστικό αυτό, τόσο στις γειτονιές του Μπουένος Άιρες, όσο και σε ολόκληρη τη χώρα. Στην Αργεντινή δεν συναντάμε το πολύ άσχημο φαινόμενο να είναι κάποιος οπαδός της Μπόκα ή της Ρίβερ και να υποστηρίζει κατά δεύτερο λόγο και την ομάδα της πόλης ή της γειτονιάς του. Εκεί, αν κάποιος υποστηρίζει την Ολ Μπόις, είναι οπαδός της Ολ Μπόις και τέλος. Δηλαδή είναι μέλος του συλλόγου, ψηφίζει για τη διοίκηση του συλλόγου, πάει μόνο στο «Ισλας Μαλβίνας» για να δει ποδόσφαιρο και δεν πρόκειται ποτέ να πανηγυρίσει γκολ άλλης ομάδας, ακόμα και σε διεθνές παιχνίδι. Αυτή θεωρώ πως είναι και η κυριότερη αιτία που όλοι αυτοί οι σύλλογοι επιβιώνουν τόσα χρόνια, είτε στο Μπουένος Άιρες είτε σε οποιαδήποτε άλλη πόλη.
Η επαρχία του Μπουένος Άιρες
Στην επαρχία του Μπουένος Άιρες, αλλά σε αρκετή απόσταση από την πόλη και τα περίχωρά της, βρίσκουμε τρεις ακόμα παραθαλάσσιες, μεγάλες σε πληθυσμό πόλεις, τις Λα Πλάτα, Μαρ ντελ Πλάτα και Μπαΐα Μπλάνκα.
Ασφαλώς στον πολύ κόσμο η πλέον γνωστή είναι η Λα Πλάτα λόγω των Εστουδιάντες και Χιμνάσια, κι αυτό είναι πολύ λογικό. Ειδικά η Εστουδιάντες αποτελεί μεγάλο μέγεθος και εκτός συνόρων αφού έχει κατακτήσει πλήθος διεθνών τίτλων, ακόμα και Διηπειρωτικό το 1968, όταν νίκησε σε διπλά παιχνίδια τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (1-0 στην Αργεντινή και 1-1 στο Ολντ Τράφορντ). Αυτός ωστόσο, δηλαδή οι τίτλοι εγχώριοι και μη, είναι ο μόνος τομέας στον οποίο υπερτερεί κατά πολύ της Χιμνάσια. Κατά τ’ άλλα αμφότερες μοιράζονται σχεδόν στα ίσια τον κόσμο της πόλης ενώ οι φίλοι της «λόμπο» είναι ελαφρώς πιο εκδηλωτικοί και μπορούν να χαρακτηριστούν και πιο πιστοί αφού δίνουν δυναμικό παρών ακόμα και στα δύσκολα.
Η Μαρ ντελ Πλάτα παρουσιάζει μια ιδιομορφία. Διαθέτει ένα μεγάλο γήπεδο, το 35.354 θέσεων «Χοσέ Μαρία Μινέγια» στο οποίο διοργανωνόταν μέχρι πρότινος και το θρυλικό τουρνουά «Τορνέο ντε Βεράνο», και αποτελεί τον τόπο προετοιμασίας πολλών ομάδων λόγω του ευνοϊκού της κλίματος, αλλά από ομάδες η ίδια δεν έχει να επιδείξει σχεδόν τίποτα. Αλντοσίβι και Αλβαράδο βράζουν στο ίδιο καζάνι, ανεξαρτήτως αν τώρα τελευταία η πρώτη έχει να επιδείξει κάποιες μικρές επιτυχίες στην πρώτη κατηγορία. Κατά τα άλλα δεν έχει καταφέρει να ξεχωρίσει, ο κόσμος της είναι λίγος για να κάνει έδρα το «Μινέγια», όπου αναγκαστικά δίνει τα εντός της και στα ματς με τις μεγάλες είναι κυριολεκτικά σαν να παίζει εκτός έδρας (η φωτό είναι από ένα Αλντοσίβι – Ρίβερ, όπου οι οπαδοί της Ρίβερ έχουν κάνει κατάληψη στο γήπεδο). Γενικά, είναι εμφανές ότι η Αλντοσίβι δεν έχει καταφέρει να ξεφύγει από την Αλβαράδο, η οποία μπορεί μέχρι πέρσι να αγωνιζόταν στο Φεδεράλ αλλά δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί ένα σεβαστό μέγεθος στην πόλη.
Αντίθετα, η Μπαΐα Μπλάνκα έχει έναν κυρίαρχο σύλλογο, την Ολίμπο. Ακόμα και τώρα που οι «αουρινέγκρος» αγωνίζονται στο Φεδεράλ Α έχοντας πέσει δύο κατηγορίες σε ισάριθμα χρόνια, καμία δεν φαίνεται να μπορεί να τους πάρει τα πρωτεία στην πόλη. Ανέκαθεν η δεύτερη Βίγια Μίτρε ήταν ένα αξιόλογο μέγεθος, όμως με μόλις δύο συμμετοχές στη δεύτερη κατηγορία δεν μπορεί να δει στα μάτια την Ολίμπο, που έχει αγγίξει ακόμα και συμμετοχή σε διεθνή διοργάνωση.
Κόρδοβα: Η συμπρωτεύουσα των τριών ομάδων
Δεύτερη σε πληθυσμό στην Αργεντινή μετά το Μπουένος Άιρες είναι η Κόρδοβα. Μια Κόρδοβα που έχει βαρύτητα και στο ποδόσφαιρο, εκπροσωπούμενη κατά κύριο λόγο από Μπελγράνο και Ταγέρες.
Ως ονόματα για κάποιον μη γνώστη των πραγμάτων ίσως αμφότερες να θεωρούνται μικρές, άλλωστε έχουν περάσει μεγάλο μέρος της ύπαρξής τους μακριά από την πρώτη κατηγορία. Η αλήθεια όμως είναι ότι έχουμε να κάνουμε με δύο μεγάλα μεγέθη, κυρίως σε κόσμο, κι αυτό δεν είναι ένας αυθαίρετος ισχυρισμός, προκύπτει από μετρήσεις που γίνονται συχνά – πυκνά ενώ μια μικρή απόδειξη είναι και το γεγονός ότι αμφότερες σε μεγάλα ματς που έχουν δώσει έχουν καταφέρει να γεμίσουν το δεύτερο μεγαλύτερο γήπεδο της χώρας, το «Μάριο Κέμπες» των περίπου 65.000 θέσεων. Εκτός αυτού κουβαλούν μαζί τους αξιοσημείωτο αριθμό οπαδών στα εκτός έδρας παιχνίδια τους και βέβαια το μεταξύ τους κλάσικο είναι από τα πιο ατμοσφαιρικά αλλά και «σκληρά» στη χώρα. Ναι τους λείπουν οι τίτλοι, και τι μ’ αυτό; Ακόμα και η Μπόκα ή η Ρίβερ όταν τις αντιμετωπίζουν στην Κόρδοβα, μια ανησυχία την αισθάνονται!
Βέβαια στην Κόρδοβα δεν υπάρχουν μόνο αυτές οι δύο, είναι και η Ινστιτούτο, που ξεχωρίζει ως αδιαμφισβήτητη τρίτη ομάδα της πόλης. Σαφώς δεν συγκρίνεται με τις δύο παραπάνω, όμως και συμμετοχές στην πρώτη κατηγορία έχει να επιδείξει, και έχει βγάλει μεγάλους παίκτες, με τελευταίο τον Πάουλο Ντιμπάλα της Γιουβέντους. Οσο για κόσμο; Η συνοικία Αλτα Κόρδοβα των 35.000 κατοίκων είναι συντριπτικά δική της, το 20.000 θέσεων «Μονουμεντάλ» τις περισσότερες φορές το γεμίζει πάνω από το ήμισυ κι αυτά της αρκούν και με το παραπάνω σε μια πόλη του 1,5 εκατομμυρίου.
Ροσάριο: Το αρχαιότερο κλάσικο στην Αργεντινή
Αντίστοιχος με τον πληθυσμό της Κόρδοβα είναι εκείνος του Ροσάριο της επαρχίας Σάντα Φε, όπου φυσικά όταν κάποιος μιλάει για ποδόσφαιρο αναφέρεται σε Ροζάριο Σεντράλ και Νιούελς Ολντ Μπόις. Εντάξει, σίγουρα κάποιοι ξέφυγαν και θα υποστηρίζουν Μπόκα, Ρίβερ ή κάτι άλλο, όμως η μεγάλη πλειοψηφία ανήκει είτε στην «κανάγια» είτε στους «λεπρόσος». Κι όταν λέμε ανήκει, ψυχή τε και σώματι.
Κολασμένη ατμόσφαιρα και εντυπωσιακή πληρότητα στα δύο γήπεδα που μόνο μικρά δεν είναι σε χωρητικότητα, με τεράστιες προσωπικότητες να έχουν περάσει από αμφότερα και αρκετά σημαντικά τρόπαια στις τροπαιοθήκες των δύο συλλόγων.
Απλήρωτο γραμμάτιο και για τις δύο ένας διεθνής τίτλος, με τη Νιούελς να έχει φτάσει δύο φορές σε τελικό Λιμπερταδόρες αλλά μέχρι εκεί. Κατά τα άλλα, καλές οι «γκράντε σίνκο», αλλά στους περισσότερους τομείς, τόσο η Σεντράλ όσο και η Νιούελς δεν έχουν να ζηλέψουν πολλά. Απεναντίας μπορούν και να καυχιούνται ότι το μεταξύ τους κλάσικο είναι το αρχαιότερο στη χώρα.
Σάντα Φε: Σαν την πόλη και οι ομάδες…
Παρότι το Ροσάριο είναι η μεγαλύτερη πόλη της επαρχίας της Σάντα Φε, η πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η ομώνυμη πόλη, η Σάντα Φε των 400.000 κατοίκων, δηλαδή το 1/3 του Ροσάριο. Αν μη τι άλλο άδικο για τους Ροσαρίνος και ίσως αυτή να είναι και η μοναδική αιτία της (σχετικά μικρής) αντιπαλότητας των Σεντράλ και Νιούελς με τους συλλόγους της Σάντα Φε, την Κολόν και την Ουνιόν. Γιατί, στην πράξη, δεν υπάρχει σύγκριση ανάμεσα στις ομάδες του Ροσάριο και της Σάντα Φε.
Χωρίς τίτλο τόσο η «σαβαλέρο» (Κολόν), όσο και οι «τατένγκες» (Ουνιόν), μόλις πέρσι η Κολόν έφτασε στον πρώτο τελικό της ιστορίας της (Σουνταμερικάνα) και τον έχασε. Πιο λαοφιλής στην πόλη η Κολόν, ωστόσο το γήπεδο της Ουνιόν, μολονότι δεν είναι πολύ μικρότερο, είναι αισθητά πιο ατμοσφαιρικό. Κοινώς οι «τατένγκες» δεν διαθέτουν το πλήθος, έχουν όμως τον ενθουσιασμό και το πάθος, σε αντίθεση με τους οπαδούς της Κολόν, που δικαιωματικά αξίζουν τον άτυπο τίτλο των πιο γκρινιάρηδων σε όλη την Αργεντινή.
Εντρε Ρίος: Μια επαρχία, μια ομάδα
Παραδίπλα από την επαρχία Σάντα Φε είναι η Εντρε Ρίος, η μικρότερη στην Αργεντινή. Σε αυτή το ποδόσφαιρο αρχίζει και τελειώνει στην Πατρονάτο από την πρωτεύουσα Παρανά των περίπου 250.000 κατοίκων (φωτό), μια ομάδα που εμφανίστηκε μόλις πριν λίγα χρόνια στο προσκήνιο.
Γενικά έχουμε να κάνουμε με μια περιοχή χωρίς ποδοσφαιρική παράδοση, ασχέτως αν πριν από λίγα χρόνια είχαν περάσει από τη β’ κατηγορία και η Ατλέτικο Παρανά με τη Χουβεντούδ Γουαλεγουαϊτσού. Αμφότερες αποδείχθηκαν κομήτες, επέστρεψαν στις χαμηλές κατηγορίες και επιβεβαίωσαν το προφανές, πως αν μιλάμε για ποδόσφαιρο στην Εντρε Ρίος, αναφερόμαστε σε μια και μόνο ομάδα. Την «πατρόν», που τουλάχιστον μέσα στην Παρανά είναι όνομα και πράγμα, δηλαδή αδιαμφισβήτητο αφεντικό.
Σαν Χουάν: Πρώτη στο… χωριό
Το ίδιο ισχύει και στην πολύ μεγαλύτερη σε έκταση Σαν Χουάν, που βρίσκεται στα δυτικά της χώρας, στα σύνορα με τη Χιλή. Εκεί δεσπόζει η Σαν Μαρτίν Σαν Χουάν, μια ομάδα χωρίς τίτλους και ιστορία αλλά με αρκετό κόσμο.
Αρκετό βέβαια για να γεμίσει στα μεγάλα ματς τη φυσική της έδρα, το περίπου 16.500 θέσεων «Ιλάριο Σάντσες». Οταν δοκίμασε να αγωνιστεί στο νεόδμητο «Μπισεντενάριο» των 25.000 θέσεων στις αρχές της περασμένης δεκαετίας, φάνηκε ότι είναι λίγη για να το μετατρέψει σε έδρα και επέστρεψε άρον άρον στο «κλουβί» της. Πάντως, ως ομάδα κινείται μεταξύ πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, δεν είναι από τις μεγάλες της χώρας, στις καλές της μέρες όμως, όταν είναι αγωνιστικά σοβαρή, αξίζει σεβασμό, ειδικά εντός Σαν Χουάν.
Μεντόσα: Η επανάσταση των πληβείων
Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ιστορία η Μεντόσα. Τρεις οι κύριοι σύλλογοι που εδρεύουν στη συγκεκριμένη πόλη, η οποία με τα περίχωρα αριθμεί κάτι λιγότερο από 1 εκ. κατοίκους: η Γοδόι Κρουζ, η Ιντεπεντιέντε Ριβαδάβια και η Χιμνάσια Μεντόσα. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια οι δύο πρώτες έχουν ξεφύγει, ενώ η Χιμνάσια, που μετά βίας έχει κάνει κάποιες παρουσίες στη δεύτερη κατηγορία, έχει πέσει στην αφάνεια.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η μεγάλη ομάδα της πόλης ήταν και παραμένει η Ιντεπεντιέντε Ριβαδάβια. Αυτή είναι η ομάδα του κέντρου, με τον περισσότερο κόσμο και με το μεγαλύτερο ιδιόκτητο γήπεδο, το Estadio Bautista Gargantini, που πρόσφατα γιόρτασε και τα 95 χρόνια λειτουργίας του (φωτό). Μέχρι τις αρχές του 2000 είχε και τις περισσότερες παρουσίες στην πρώτη κατηγορία, όμως αυτό η Γοδόι Κρουζ κατάφερε και το ανέτρεψε.
Η ομάδα από το ομώνυμο προάστιο με την επωνυμία «Αντόνιο Τόμπα», που δημιουργήθηκε από τους οινοπαραγωγούς της περιοχής, έκανε το «μπαμ» και από τρίτο μέγεθος στην πόλη -αφού υστερούσε και της Χιμνάσια- έγινε πρώτη και με διαφορά, έχοντας φτάσει να παίξει μέχρι και στο Λιμπερταδόρες.
Το παράδοξο; Ακόμα και σήμερα, το «Κλάσικο Μεντοσίνο» είναι το Ιντ. Ριβαδάβια – Χιμνάσια. Όχι ότι αυτό πειράζει ιδιαίτερα την «Τόμπα». Κάθε άλλο, εκείνη έχει αποκτήσει το δικό της κλάσικο, κόντρα στη Σαν Μαρτίν Σαν Χουάν, το «Κλάσικο Κουγιάνο» που πήρε το όνομα του από την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή «Κούγιο», η οποία περιλαμβάνει τόσο την επαρχία της Σαν Χουάν, όσο και της Μεντόσα.
Παταγονία: Ο «αδικημένος» νότος
Άφησα για το τέλος τα δύο άκρα της χώρας, που ποδοσφαιρικά μπορούν να χαρακτηριστούν ως τα δύο πιο αδικημένα κομμάτια της χώρας. Κι αυτό διότι στις δύο μεγάλες κατηγορίες, βορράς και νότος έχουν μαζί μόλις 6/58 ομάδες!
Ξεμπερδεύοντας γρήγορα γρήγορα με το νότο, ξεκαθαρίζω ότι πρόκειται για την πιο φτωχή ποδοσφαιρικά περιοχή. Μία ομάδα στις δύο πρώτες κατηγορίες, η Γκιγιέρμο Μπράουν από το Πουέρτο Μάντριν, που εδώ και κάποια χρόνια έχει εδραιωθεί στη β’ κατηγορία. Μάλιστα πριν μια τριετία άγγιξε την άνοδο στην Πριμέρα όμως «αυτοκτονώντας» σε κρίσιμα παιχνίδια στο τέλος, έχασε την άνοδο στις λεπτομέρειες.
Οι ίδιοι οι νότιοι ισχυρίζονται ότι δεν τους θέλει κανείς στη μεγάλη κατηγορία, λόγω του κρύου και γενικά των ιδιαίτερων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στις επαρχίες του Τσουμπούτ ή της Σάντα Κρους, που συγκροτούν τη γνωστή ευρύτερα ως περιοχή της Παταγονίας. Αυτό μπορεί και να ισχύει, όμως και οι ίδιοι εμφανώς το ποδόσφαιρο δεν το έχουν σε προτεραιότητα κι αυτό φαίνεται από τα απαρχαιωμένα και σχεδόν άδεια γήπεδα όλων των ομάδων τους.
Η ζέστη και τα… έντομα του βορρά
Στο βορρά πάλι υπάρχει μια άλλη αντιμετώπιση. Ειδικά στο Σαντιάγκο ντελ Εστερο αυτή τη στιγμή χτίζεται ένα ολοκαίνουριο σύγχρονο γήπεδο, το 28.000 θέσεων «Ούνικο», το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2021. Μάλιστα για πολλούς εκεί οφείλεται η ξαφνική άνοδος των δύο μεγάλων ομάδων της πόλης, της Σεντράλ Κόρδοβα και της Μίτρε. Η πρώτη κατάφερε μετά από περίπου μισό αιώνα να ανεβεί στην πρώτη κατηγορία, η δεύτερη ανέβηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της στη β’. Αμφότερες ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχουν να επιδείξουν κάτι αγωνιστικά ενώ στο κομμάτι του κόσμου που τις υποστηρίζει, αν η Σεντράλ Κόρδοβα υπερτερεί, η διαφορά της είναι μικρή έναντι των «αουρινέγρος».
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις δύο μεγάλες του Σαν Μιγκέλ ντε Τουκουμάν, όπως είναι το πλήρες όνομα της πρωτεύουσας της επαρχίας Τουκουμάν. Η Ατλέτικο Τουκουμάν έχει καταφέρει να ξεχωρίσει μέσω της παρουσίας της στα διεθνή κύπελλα την τελευταία πενταετία, τίτλο όμως δεν έχει καταφέρει να πάρει, ενώ και ο κόσμος της είναι περίπου ίδιος σε αριθμό με της Σαν Μαρτίν.
Βέβαια, το Τουκουμάν, όπως αποκαλούν και την πόλη οι περισσότεροι, είναι ένας τόπος με σημαντικότερη παρουσία στο ποδόσφαιρο απ’ ότι το Σαντιάγκο ντελ Εστέρο. Πέρα από τις Ατλέτικο και Σαν Μαρτίν, που δεσπόζουν, υπάρχουν κι άλλοι σύλλογοι, με μεγαλύτερο παράδειγμα τη Σαν Χόρχε, η οποία από το 2008 που ιδρύθηκε κάνει άλματα προόδου έχοντας φτάσει στο Φεδεράλ Α. Αλλωστε μιλάμε και για μια αρκετά μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη, αφού αριθμεί 800.000 και πλέον κατοίκους.
Οφείλω ωστόσο να τονίσω ότι και εδώ εμφανίζεται περίπου το ίδιο θέμα με το νότο. Οι μεγάλες ομάδες της χώρας κατηγορούνται ότι δεν βλέπουν με καλό μάτι την πρόοδο των ομάδων του βορρά και δεν τις θέλουν στην κορυφαία κατηγορία. Κι είναι αδιαμφισβήτητο πως όποτε είναι να αντιμετωπίσουν μια ομάδα από εκείνο γεωγραφικό κομμάτι γκρινιάζουν για τη ζέστη και τα έντομα.
Το γεγονός αυτό δίνει τροφή στις φήμες που αναφέρουν πως εκεί οφείλεται η αδυναμία της Χιμνάσια από την επαρχία Χουχούι να ξανανέβει στην Πριμέρα μετά τη σεζόν 2008/09 που υποβιβάστηκε, η εξαφάνιση της Κρουσέρο ντελ Νόρτε της επαρχίας Μισιόνες, η οποία το 2015 έπαιξε στην Πριμέρα και τώρα έχει φτάσει στο Φεδεράλ Α, και ο ξεπεσμός της Μπόκα Ουνίδος από την Κοριέντες που επίσης φυτοζωεί στο Φεδεράλ Α. Αυτά όλα ωστόσο δείχνουν αυθαίρετοι ισχυρισμοί που δεν μπορούν να αποδειχθούν, αλλά ενδεχομένως όπως ισχύει και για το νότο, και μια βολική δικαιολογία για την αδυναμία των βορείων να φτιάξουν σοβαρές ομάδες. Ισως βέβαια και όχι…
