Νιούκαστλ Γιουνάιτεντ, ίσως η πιο cult εκπρόσωπος του ταλαιπωρημένου αγγλικού βορρά στα σαλόνια της Πρέμιερ. Oύτως ή άλλως, το Νιούκαστλ είναι μια πόλη που προσπαθεί να βρει όλο και περισσότερα τα βήματά της προς τον οικονομικό εκσυγχρονισμό και οι Geordies αποτελούν ένα φουλ ιδιαίτερο κράμα ανθρώπων, με φθίνουσα ως και ξεθωριασμένη -αγωνιστική- δυναμική τα τελευταία χρόνια.
Ακόμη και έτσι πάντως, το 2019 η Νιούκαστλ κατέλαβε σύμφωνα με την Deloitte τη 19η θέση παγκοσμίως στην ετήσια λίστα τζίρων όλων των ομάδων, με 201 εκατ. ευρώ. Αυτό από μόνο του καταδεικνύει πως παρά την αγωνιστική φθορά, παραμένει μια εν δυνάμει ελκυστική πισίνα επενδύσεων και οι εξελίξεις βέβαια αποκτούν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Μάικ Άσλι: Love to hate you
Αισίως στα 55 του, ο Μάικ Άσλι είναι το αφεντικό της Νιούκαστλ από το 2007, όταν και την αγόρασε αντί 55 εκατομμυρίων λιρών. Ιδιοκτήτης της Sports Direct, εταιρεία-κολοσσός σε ό,τι αφορά το λιανικό εμπόριο αθλητικών (και όχι μόνο) ειδών, της οποίας η αξία πέρσι ανερχόταν κοντά στα 2 δισεκατομμύρια λίρες. Παρά το οικονομικό του background όμως, ο Άσλι δεν κατάφερε ποτέ σε όλα αυτά τα χρόνια που βρίσκεται στα ηνία του κλαμπ να προσφέρει όραμα. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά και να δημιουργήσει ένα δεσμό εμπιστοσύνης με τη μεγαλύτερη μάζα των οπαδών.
Ένα σκηνικό που δεν είχε ξεκινήσει πάντως με τέτοιους οιωνούς. Οι άνθρωποι του Άσλι είχαν αποκτήσει καλό gel με την εξέδρα, ο ίδιος βρισκόταν μαζί της στα εκτός έδρας και συχνά-πυκνά έπινε και τις μπύρες του μαζί με τον κόσμο, φορώντας τη φανέλα της ομάδας (φωτό).
Ομως… λίγους μήνες μετά το διαζύγιο με τον – πολύ αγαπητό στον κόσμο- Κέβιν Κίγκαν το Σεπτέμβριο του 2008, αλλά και τις δηλώσεις του τελευταίου για την έλλειψη οικονομικής στήριξης και οράματος από πλευράς Άσλι, οι ασκοί του Αιόλου άρχισαν να ανοίγουν.
Και πώς αλλιώς, αφού και τα αγωνιστικά πεπραγμένα επί ιδιοκτησίας Μάικ Άσλι μόνο ρόδινα δεν χαρακτηρίζονται. Με δύο υποβιβασμούς σε 7 χρόνια (όσους είχε βιώσει στα προηγούμενα 45), με την ομάδα μόλις φέτος να περνάει στον 5ο γύρο του FA Cup ύστερα από το 2006, έχοντας κερδίσει μόνο μια φορά την ευρωπαϊκή έξοδο. Σε αντιδιαστολή, στα 13 χρόνια προτού αναλάβει αυτός τη Νιούκαστλ, οι «καρακάξες« μετρούσαν από δύο φίνις σε 2η και 3η θέση αντίστοιχα, μια φορά πλασάρισμα σε 3η, 4η, 5η και 6η, δις φιναλίστ στο FA Cup, παρουσία σε ημιτελικό του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ αλλά και στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Είναι εμφανές πως από μόνη της κάθε σύγκριση στο κομμάτι της δυναμικής είναι τέτοια που δικαιολογεί εν μέρει όλο αυτό τον αυξανόμενο βαθμό κόντρας Άσλι – οπαδών. Μια κόντρα που δεν βοηθήθηκε καθόλου κι από το χαρακτήρα του πρώτου. Ενας τυπικά πομπώδης, αρκετά ως και πολύ ωμός, πολυεκατομμυριούχος, που από ένα σημείο και μετά κάπου έχασε την μπάλα.
Αλλαγές τεχνικών σε μόνιμη βάση, παχυλά συμβόλαια σε παίκτες που δεν ακούμπησαν και βέβαια η προσωρινή – ύστερα από την πληθώρα αντιδράσεων- μετονομασία του «Σεντ Τζέιμσις» σε «Sports Direct Arena» το 2011. Δεδομένα που συνέθεσαν ένα μίγμα που χρονιά με τη χρονιά ανέβαζε όλο και περισσότερο θερμοκρασία.
Οι οπαδοί της Νιούκαστλ δεν είναι φυσικά αφελείς. Δεν περιμένουν την ομάδα τους να κερδίζει την Πρέμιερ ή το Τσάμπιονς Λιγκ. Θέλουν όμως, και έχουν την ανάγκη, να δουν μια ομάδα που θα δώσει στον εαυτό της την ευκαιρία για κάτι μεγαλύτερο. Μια ομάδα που θα παίζει με πάθος και περηφάνια όμορφο επιθετικό ποδόσφαιρο. Μια ομάδα που θα ξαναφέρει πίσω τις θύμησες των εποχών του Άλαν Σίρερ και του Νταβίντ Ζινολά.
Η Αμάντα Στέιβλι και το PIF
Σε κάθε τέτοιο τεράστιο deal υπάρχουν πάντα οι μεσάζοντες. Οι άνθρωποι εκείνοι που αναλαμβάνουν το ρόλο του αρχικού διαπραγματευτή ή και της βιτρίνας, αν προτιμάτε. Στην περίπτωση της Νιούκαστλ, ο άνθρωπος-κλειδί είναι η 47χρονη Αμάντα Στέιβλι (φωτό). Ενα πρόσωπο που την τελευταία 15ετία έχει μπει με ορμή στο αγγλικό επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Πολύ δυνατές διασυνδέσεις με τον αραβικό κόσμο, έπαιξε κομβικό ρόλο στην εξαγορά της Μάν. Σίτι το 2008, αφού άπλωσε από νωρίς τον επιχειρηματικό ιστό της στο Ντουμπάι. Σταθερά μέσα σε πολύ δυνατά deals που αφορούν επιχειρήσεις σημεία αναφοράς στην Αγγλία, πρώην φιλενάδα του πρίγκιπα Άντριου, είχε επιχειρήσει – ανεπιτυχώς- και το 2017 να ξεκινήσει την προσπάθεια εξαγοράς της Νιούκαστλ.
Ποιοι είναι όμως στην πραγματικότητα οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν όπως όλα δείχνουν τις τύχες της Νιούκαστλ; Το PIF (Public Investment Fund) της Σαουδικής Αραβίας δεν είναι τίποτε άλλο από τον κρατικό διαχειριστή των επενδυτικών funds της χώρας. Ούτε λίγο ούτε πολύ διαθέτει περιουσιακά στοιχεία (assets) που αυτή τη στιγμή υπολογίζονται στα 250 δισεκατομμύρια λίρες στις παγκόσμιες αγορές. Επικεφαλής του ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και στόχος του είναι να οδηγήσει στην «οικονομική μεταμόρφωση της χώρας ως το 2030».
Μέρος αυτού του πρότζεκτ έχει επικεντρωθεί και στη φιλοξενία σημαντικών αθλητικών γεγονότων. Ανάμεσά τους ο τελικός του ισπανικού Σούπερ Καπ, η διοργάνωση Grand Prix για τη Φόρμουλα 1 το 2023, αλλά και βαρβάτα events του γκολφ και του wrestling.
Στη δεδομένη χρονική συγκυρία και με τις τιμές του πετρελαίου να έχουν φάει ένα ιστορικά χαμηλό limit down, αποτελεί κομβικό στόχο της σαουδαραβικής κυβέρνησης να επενδύσει πολυδιάστατα. «Τέτοιου είδους επενδύσεις μπορούν να μας βοηθήσουν άμεσα, το έλλειμμα της χώρας μεγαλώνει και πρέπει να βρούμε τρόπους να το περιορίσουμε άμεσα» παραδέχεται ο Σαουδάραβας υπουργός Οικονομικών.
Είναι προφανές πως για ένα fund που ετησίως τζογάρει δισεκατομμύρια τα 300 εκατομμύρια λίρες για την εξαγορά της Νιούκαστλ δεν αποτελούν απαγορευτικό ποσό. Ενα ποσό μάλιστα που παράλληλα αποτελεί και το κλειδί της εισόδου στο μακράν πιο επικερδές πρωτάθλημα του κόσμου. Το 80% των μετοχών θα περάσει στην κατοχή του PIF, ενώ από 10% θα μοιραστούν η Αμάντα Στέιβλι και ένα αγγλικό επενδυτικό σχήμα.
Το beIN Sports και οι πρώτες αντιδράσεις
Θα ήταν μάλλον ουτοπικό να περίμενε κάποιος απολύτως ήρεμα νερά εν όψει μιας τέτοιας συμφωνίας. Πρώτη αντίδραση από την beIN Sports, ένα πραγματικά γιγαντιαίο τηλεοπτικό δίκτυο με έδρα το Κατάρ. Το beIN Sports κατέχει τα αποκλειστικά δικαιώματα μετάδοσης της Πρέμιερ -μαζί με όλα τα υπόλοιπα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα- στον αραβικό κόσμο και στη Μ. Ανατολή, αντί 400 εκατ. λιρών.
Ο λόγος -ποιος άλλος;- τα διαφυγόντα κέρδη. Η Σαουδική Αραβία μέσω του επίσημου «πειρατικού» τηλεοπτικού καναλιού της, του beoutQ, έχει γράψει στα παλιά της τα παπούτσια αυτή τη συμφωνία. Μεταδίδει κανονικότατα αγώνες της Πρέμιερ, χωρίς να ‘χει δικαιώματα για κάτι τέτοιο και δίχως να πληρώνει έστω και μια λίρα.
Η beIN Sports έστειλε επιστολή σε όλες τις ομάδες της Πρέμιερ ζητώντας τους να περάσουν από μικροσκόπιο όλη αυτή τη διαδικασία εξαγοράς, ακόμη και να την μπλοκάρουν, από τη στιγμή που έχουν υπάρξει τεράστια διαφυγόντα κέρδη.
Στο χορό και η Διεθνής Αμνηστία. Η υπεύθυνη της οργάνωσης για το Ηνωμένο Βασίλειο, Κέιτ Άλεν απέστειλε υπόμνημα διαμαρτυρίας στον εκτελεστικό διευθυντή της Πρέμιερ και οι λόγοι προφανείς. Ο πρότερος καθόλου… έντιμος βίος της Σαουδικής Αραβίας σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα , αποτελεί κόκκινο πανί για όλο το ακτιβιστικό κίνημα. Ετσι η Διεθνής Αμνηστία ζητάει από το αγγλικό ποδόσφαιρο να το λάβει σφοδρά υπόψη του, πριν επικυρώσει τη συμφωνία.
Πιο πρόσφατη καταγγελία από τη Χατίς Τζενγκίζ, μνηστή του Σαουδάραβα δημοσιογράφου, Tζαμάλ Χασόγκτζι. Ο Ο Χασόγκτζι ασκούσε έντονη κριτική μέσα από τα άρθρα του τόσο στον μπιν Σαλμάν, όσο και στο βασιλιά Σαλμάν. Εθεάθη για τελευταία φορά ζωντανός όταν μπήκε από την κύρια είσοδο στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, τον Οκτώβριο του 2018, και οι ενδείξεις κάνουν λόγο για δολοφονία του. Η Χατίς Τζενγκίζ ζητάει από την Πρέμιερ να μπλοκάρει την πώληση της αγγλικής ομάδας στο επενδυτικό fund.
Σε όλα αυτά προσθέστε και την εκτέλεση -σύμφωνα με τα στοιχεία διεθνών οργανισμών- 184 ανθρώπων μόνο μέσα στο 2019 και είναι εύκολο να αντιληφθεί κάποιος πως πρόκειται για μια υπόθεση που χτυπάει αρκετά ευαίσθητες χορδές.
Στο κάδρο επιπλέον έχουν μπει και οι σχέσεις του οίκου του μπιν Σαλμάν με αυτόν του Prince Abdullah, ιδιοκτήτη της Σέφιλντ Γιουν. – πρακτικά ο Prince Abdullah ελέγχεται από τον πρώτο- αλλά και οι εξαιρετικές του σχέσεις με τον Mohammed bin Zayed, τον ιδιοκτήτη της Μάντσεστερ Σίτι, ο οποίος πρακτικά ορίζει και τις τύχες των Η.Α.Ε.
Πάντως αυτές οι διαμαρτυρίες δεν δείχνουν, τουλάχιστον επί του παρόντος, ικανές να χαλάσουν τις εξελίξεις. Ο υπουργός Πολιτισμού ξεκαθάρισε πως η όλη ιστορία δεν έχει καμία σχέση με την κυβέρνηση, η οποία δεν θα ανακατευθεί. Εριξε το μπαλάκι στην ίδια την Πρέμιερ και πώς αλλιώς, αφού εν μέσω Covid-19 κάθε εισερχόμενη επενδυτική λίρα είναι καλοδεχούμενη.
Πέρασε στο κεφάλι ο Ποκετίνο
Με ένα τέτοιο deal στα σκαριά, η φημολογία της επόμενης μέρας έχει βρει το ιδανικότερο καύσιμο. Και πρώτα απ’ όλα σε ό,τι έχει να κάνει με το κομμάτι της τεχνικής ηγεσίας. Εκεί όπου όλοι θεωρούν κάτι σαν αυτονόητο πως αργά ή γρήγορα ο Στιβ Μπρους θα αποτελέσει παρελθόν. Οταν πληρώνεις για μια Φεράρι, θέλεις για οδηγό σου και κάποιον που να κάνει το ανάλογο γκελ και ο παλιάς κοπής Μπρους, που θυμίζει το… χθεσινό πρόσωπο του αγγλικού ποδοσφαίρου, δεν το ‘χει.
Κούρσα για δύο θυμίζει το σκηνικό, με γερή ανατροπή δεδομένων πάντως την τελευταία εβδομάδα. Ετσι ο Μαουρίσιο Ποκετίνο από τα 10,00-15,00 στα οποία βρισκόταν κάπου στα μέσα Απρίλη, σταδιακά πέρασε πλέον σε θέση γκραν φαβορί και σε αποδόσεις που μετά βίας ξεπερνούν το 2,00. Δεύτερος στα κιτάπια των μπουκ υποχώρησε ο Ράφα Μπενίτεθ, στο 4,00-6,00 από 2,25-2,50 και μάλλον δεν απαιτείται μεγάλη φαντασία για να αντιληφθεί κάποιος πως ο Ισπανός αποτελεί το φετίχ των οπαδών της Νιούκαστλ μετά τη θητεία του στο Σεντ Τζέιμσις Παρκ την τριετία 2016-19.
Οπως και να ‘χει πάντως το πράγμα, μιλάμε για κόντρα δύο πολύ δυνατών χαρτιών, η οποία έχει και ρόλο δήλωσης προθέσεων για την επόμενη μέρα της νέας εποχής.
Την ίδια ώρα έχει αρχίσει να πέφτει στο τραπέζι ένα όλο και μεγαλύτερο κομβόι υποψήφιων μεταγραφικών στόχων από το πάνω ράφι. Τι Κουτίνιο, τι Κουλιμπαλί, τι Φεκίρ, τι Μαρτίνς, όλα τα ‘χει ο μπαξές. Ετσι, το ενδεχόμενο του να δοθούν πάνω από 100 εκατ. λίρες για την αγορά κάποιου παίκτη μέχρι τον επόμενο Ιανουάριο, πληρώνει το φουλ πιεσμένο 3,75.
Όπως κι αν την προσεγγίσεις όλη αυτή την κατάσταση έξαψης που στήνεται μέρα με τη μέρα, δύσκολα τη χαρακτηρίζεις παράλογη. Η Νιούκαστλ είναι ένα πραγματικά διψασμένο κλαμπ που ψάχνει να πετάξει από πάνω του το παρακμιακό προφίλ της τελευταίας 15ετίας. Κάτι που αποτελεί και το σημείο κλειδί στην όλη υπόθεση. Ναι, σίγουρα πάντα θα υπάρχουν και κάποιες παράμετροι δεύτερων σκέψεων όταν μιλάμε για τέτοιους πακτωλούς χρημάτων. Ομως, κακά τα ψέματα, το ποδόσφαιρο είναι πλέον μια μπίζνα που έχει ξεφύγει από τα στενά – και για πολλούς απ’ εμάς ρομαντικά- πλαίσια του παρελθόντος. Οι επιτυχίες και τα προφίλ χτίζονται όλο συχνότερα πάνω σε χαρτοφυλάκια επενδύσεων και αυτή τη στιγμή η Νιούκαστλ φαντάζει σαν την ιδανική ευκαιρία για το fund των φιλόδοξων Αράβων.
Η υπόθεση της εξαγοράς – αν δεν προκύψει κάποια πολύ σοβαρή αρνητική παράμετρος στην ενδελεχή εξέτασή των δεδομένων από πλευράς Πρέμιερ- καλώς εχόντων των πραγμάτων αναμένεται να ‘χει ολοκληρωθεί μέσα στο Μάιο, αφού τα περισσότερα κομμάτια του παζλ έχουν μπει στη θέση τους. Βέβαια, όπως αναφέρει γλαφυρά και ένας Αγγλος οικονομικός αναλυτής, «το πρόβλημα με τον Ασλι είναι πως αν δεν δεις την υπογραφή του στο χαρτί, δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος», όμως όλα δείχνουν πως οι «Magpies» βρίσκονται μια ανάσα πριν από το γύρισμα μιας νέας και φουλ ιντριγκαδόρικης σελίδας.
