Είναι πρωτοφανής για τη γενιά μας η τρέχουσα κατάσταση πανδημίας, όχι όμως για το είδος. Τέτοιες επιδημικές καταστάσεις όπως ο κορονοϊός έχουν προκύψει και αντιμετωπιστεί κι άλλες φορές, με πιο πρόσφατη και πιο “κοντινή” στα -έως τώρα- αποτελέσματά της, την τραγωδία του 1918-19 (κάποιοι λένε πως το πρώτο ξέσπασμα είχε γίνει στην Αυστρία αρχές του 1917), όταν η ισπανική γρίπη είχε μολύνει το 1/3 του παγκοσμίου πληθυσμού και ως αποτέλεσμα η ανθρωπότητα μέτρησε 50-100 εκατομμύρια θανάτους (ο αριθμός ποικίλλει ανάλογα με την πηγή εκτίμησης).
Ας μην το βαρύνουμε άλλο όμως, ήδη τα δελτία και τα πόρταλ μάς έχουν γεμίσει πληροφορία και φόβο για …τρεις ολυμπιάδες. Πάμε σε μπαλαδοφάση;
Τι έγινε την εποχή της ισπανικής γρίπης στον κόσμο της μπάλας; Ποιος πήρε τίτλο; Ποιος τον έχασε; Διακόπηκαν πρωταθλήματα; Ας κάνουμε μία βόλτα στο παρελθόν λοιπόν, να μάθουμε τι έγινε με το ποδόσφαιρο την εποχή της πανδημίας, και ας κάνουμε τις συγκρίσεις μας με το σήμερα.
Αυτό που διαφοροποιεί το σήμερα με το τότε είναι ένας… πόλεμος. Πολλές εθνικές ποδοσφαιρικές διοργανώσεις είχαν ήδη παύσει δραστηριότητες, αφού ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος μαινόταν από ετών. Η Αγγλία και το Βέλγιο δεν είχαν συντεταγμένα πρωταθλήματα από το 1915 ως το 1919 λόγω του Μεγάλου Πολέμου, όπως και η Ελλάδα, που επιπλέον είχε περάσει και τη βάσανο των Βαλκανικών συρράξεων λίγο νωρίτερα (1912-13).
Γερμανία: Μόνο κάποια περιφερειακά πρωταθλήματα
Εθνικό πρωτάθλημα (πλέι οφ για ομοσπονδιακό πρωταθλητή) δεν είχε και η Γερμανία ούτε το 1917-18 ούτε το 1918-19. Στα τοπικά του 1917-18 διεξήχθησαν αγώνες σε αρκετές περιπτώσεις. Στη Βαλτική δεν έγιναν αγώνες, στο Βρανδεμβούργο όμως αναδείχτηκε πρωταθλήτρια η Χέρτα και στην κεντρική Γερμανία η εκπρόσωπος της βορειοδυτικής Σαξονίας, η VfB Λειψία (διαλύθηκε το 2004)! Στο βορρά δεν έγινε διοργάνωση ούτε στα βορειοδυτικά και στη δυτική Γερμανία, ενώ στο νότο πρώτευσε η Νυρεμβέργη.
Για το 1918-19 στη Βαλτική και πάλι παύση, στο Βρανδεμβούργο η Βικτόρια Βερολίνου και στην κεντρική Γερμανία η εκπρόσωπος του Σάαλε, η Χάλεσχερ. Στη βόρεια Γερμανία επανεκκίνησαν οι δραστηριότητες και πρωταθλήτρια αναδείχτηκε η Βικτόρια Αμβούργου, ενώ στο νότο τη βορειοδυτική χώρα και τη δυτική Γερμανία και πάλι δεν έγιναν διοργανώσεις.
Γαλλία: Άτυπες πρωταθλήτριες από τρεις ομοσπονδίες!
Στη Γαλλία ενώ κεντρικά δεν έγιναν επίσημα διοργανώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου, αλλά οι τρεις (3) διαφορετικές αθλητικές ομοσπονδίες της χώρας -την εποχή της πανδημίας της ισπανικής γρίπης- διοργάνωσαν πρωταθλήματα ποδοσφαίρου.
Στην USFSA (Union des Sociétés Françaises de Sports Athlétiques) και το 1917-18 και το 1918-19 πρωταθλήτρια αναδείχτηκε η Χάβρη, στην LFA (Ligue de Football-Association) οι Κλουμπ Φρανσέζ ντε Παρί (διαλύθηκε το 1934) και Ρεντ Σταρ Αμικάλ (ομάδα της Νασιονάλ, Γ’ Γαλλίας, πια) αντίστοιχα.
Για την FCAF (Fédération Cycliste et Athlétique de France), τέλος, νικήτρια το 1917-18 ήταν η Ετουάλ Σπορτίφ Μπιανφεσάνς (διαλύθηκε)
Ιταλία: Καμπιόνε …ντελά Μαντονίνα
Στην Ιταλία επίσης υπήρχε αναστολή πρωταθλημάτων λόγω του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και έγινε μόνο μία τοπική διοργάνωση, το Μάουρο Καπ, στα περίχωρα του Μιλάνου. Πρωταθλήτρια ήταν η Μίλαν, με την Ιντερ να ακολουθεί δύο πόντους πίσω (ρεκόρ 8-0-2 έναντι 7-0-3 αντίστοιχα).
Ισπανία: Εσπανιόλ, Μπάρτσα, Ρεάλ και στο τέλος… Βάσκοι!
Το 1917-18 στην Καταλωνία ήταν και σεζόν αλλαγών πέρα από όλα τα άλλα. Δημιουργήθηκε και β’ κατηγορία, με τον τίτλο στην α’ να διεκδικούν 6 ομάδες. Νικήτρια η Εσπανιόλ (7-2-1 ρεκόρ), στο +2 από την Εσπάνια (!) και με την Μπάρτσα τρίτη στο -3 (6-1-3 ρεκόρ). Το 1918-19 ήταν η ώρα η Μπάρτσα να επιστρέψει στο θρόνο της, 8-1-1 και στο +2 από τη δεύτερη Εσπανιόλ.
Αντίστοιχα, στο CRC (Campeonato Regional Centro) τo 1917-18 την κορυφή στο τουρνουά κατέκτησε η Ρεάλ (Madrid FC ακόμα τότε) αήττητη και στο +2 από την Ατλέτικο χάρη στο 3-1 της προτελευταίας αγωνιστικής, ενώ το 1918-19 η Ράσινγκ Μαδρίτης έκανε πλάκα αήττητη και με 36-5 τέρματα (!) αφήνοντας πίσω της τη Ρεάλ.
Τω καιρώ εκείνω, δε, οι νικητές των περιφερειακών έπαιρναν θέση στο Κύπελλο Ισπανίας, το οποίο τα έτη της ισπανικής γρίπης δεν διακόπηκε και το 1918 το κατέκτησε η Ρεάλ Ουνιόν ντε Ιρούν (2-0 στον τελικό τη Ρεάλ) και το 1919 η Αρένας ντε Γκέτσο (5-2 στον τελικό την Μπάρτσα), αμφότερες ομάδες της Βασκονίας που στις ημέρες μας υπάρχουν και αγωνίζονται στη Σεγούντα Β’ (γ’ κατηγορία Ισπανίας)!
Σκωτία: Τα Χ τίτλου για “Κέλτες” και Ρέιντζερς
Πέραν των παραπάνω, πέραν του λιμού, πέραν ακόμα-ακόμα και του πολέμου (!), υπήρξαν και χώρες στις οποίες έγιναν κανονικά πρωταθλήματα!
Το 1917-18 στα Χάιλαντς πρωταθλήτρια αναδείχτηκε η Ρέιντζερς, η οποία άφησε δεύτερη την αιώνια αντίπαλο Σέλτικ. Η γκέλα της χρονιάς που έκρινε το ρετιρέ σημειώθηκε για τους “Κέλτες” την τελευταία αγωνιστική, όταν με το 1-1 εντός έδρας κόντρα στη Μάδεργουελ κλότσησαν τον τίτλο με ρεκόρ 24-7-3 έναντι 25-6-3 της Ρέιντζερς.
Την επόμενη σεζόν 1918-19, η Σέλτικ πήρε εκδίκηση με τον ίδιο τρόπο, αφού επέστρεψε στο θρόνο στον πόντο (26-6-2 ρεκόρ έναντι 26-5-3) και την Ρέιντζερς να πετάει την ευκαιρία για ριπίτ με το 1-1 κόντρα στην Εϊρ στις 22 Μαρτίου, λίγες αγωνιστικές πριν την αυλαία.
Αυστρία: Η πρωταθλήτρια της γρίπης!
Στη χώρα όπου λένε ότι άρχισαν όλα όσα έφεραν δεκάδες εκατομμύρια νεκρούς από την ισπανική γρίπη, τόσο η σεζόν 1917-18, όσο και η 1918-19 διεξήχθησαν και ολοκληρώθηκαν κανονικά, παρά την πανδημία και τον πόλεμο!
Το 1917-18 τον τίτλο τον κατέκτησε η Φλόριντσντορφερ (FAC), στην ισοβαθμία με τη Ραπίντ και χάρη στην υπέρτερη διαφορά τερμάτων (47-16 έναντι 46-23)! Η FAC κλαμπ του 21ου διαμερίσματος της αυστριακής πρωτεύουσας εξακολουθεί να υπάρχει, παίζει πλέον στη β’ κατηγορία Αυστρίας και δεν κατέκτησε ποτέ ξανά τίτλο στη χώρα!
Η FAC μάλιστα τη σεζόν 1917-18 ουσιαστικά πήρε και το νταμπλ, κατέκτησε και το κύπελλο του 1918. Στην πράξη όμως δεν της αναγνωρίστηκε, διότι έπαιξε με τη Βιένερ (η έτερη φιναλίστ) τον τελικό μία εβδομάδα αργότερα λόγω βροχής, χωρίς την έγκριση της ομοσπονδίας, η οποία δεν αναγνώρισε τον τροπαιούχο ως τιμωρία!
Το δε 1918-19, η Ραπίντ πήρε με άνεση τα σκήπτρα κατακτώντας τον τίτλο με 7 βαθμούς διαφορά από τη δεύτερη Ρούντολφσεγκελ (31 έναντι 24), ενώ στα τέλη της κρίσης, του πολέμου και της πανδημίας (2019-20) η Ραπίντ διατήρησε τον τίτλο στην ισοβαθμία με την Αματέρ χάρη σε υπέρτερη διαφορά τερμάτων (71-29 έναντι 55-24) και ενώ η Αματέρ είχε αγκαλιά το πρωτάθλημα ως την τελευταία αγωνιστική, όταν έχασε την ευκαιρία της ιστορίας της παραχωρώντας ισοπαλία 2-2 στη Βιένερ ΣΚ εκτός έδρας!
Τουρκία: Μία Σμυρνιά στο τουρνουά της Πόλης
Στη γειτονική μας Τουρκία, με τα μικρασιατικά παράλια υπό ελληνική διοίκηση, πρωτάθλημα δεν παιζόταν στη χώρα, μόνο ένα περιφερειακό τουρνουά στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης όπου τη σεζόν 1917-18 παρά την πανδημία και τον πόλεμο έπαιξαν και μπάλα.
Τον τίτλο κατέκτησε η Αλτινορντού (παίζει πια στη β’ κατηγορία, ομάδα προερχόμενη από τη Σμύρνη) με πέντε βαθμούς διαφορά από τη Φενέρμπαχτσε και ουραγό της χρονιάς τη Γαλατάσαραϊ!
Αργεντινή: Επανάσταση και …γέλασε ο κάθε πικραμένος!
Από τα τελευταία ποδοσφαιρικά… καταφύγια τον καιρό της πανδημίας και φέτος είναι η Αργεντινή. Και το 1918 μπάλα παίχτηκε κανονικά στη χώρα των πάμπας, όταν τον τίτλο κατέκτησε η Ράσινγκ Κλουμπ με άνεση μάλιστα μπροστά από τις Ρίβερ (2η στο -11) και Μπόκα (3η στο -12).
Την επόμενη σεζόν, 1919, δε, γέλασε ο κάθε πικραμένος και αναδείχτηκαν δύο πρωταθλήτριες! Μεσούσης της σεζόν οι διαφορές των κλαμπ με την ομοσπονδία (AFA) έφεραν διχοτόμηση της αργεντίνικης ποδοσφαιρικής κοινωνίας, δημιουργία νέας διοργανώτριας (AAmF) και αποβολή των επαναστατών από το νόμιμο πρωτάθλημα, αναστολή του και ανακήρυξη πρωταθλήτριας με όσα ματς είχαν διεξαχθεί.
Πρώτη μεταξύ των 6 πιστών στην ομοσπονδία κατεγράφη ως επίσημη πρωταθλήτρια η Μπόκα Τζούνιορς και στη λίγκα των… επαναστατών επικράτησε η Ράσινγκ Κλουμπ.
*** H κεντρική φωτό του μπλογκ απεικονίζει αγώνα ποδοσφαίρου στην Αυστραλία κατά τη διάρκεια του λιμού της ισπανικής γρίπης. Κόλινγουντ εναντίον Κάρλτον το ματς, περιφερειακού επιπέδου, για τη Victorian League, καθώς εγχώριο πρωτάθλημα δεν υπήρχε ακόμα. Οπως και φέτος, έτσι και τότε, παρά την πανδημία, η μπάλα ήταν… business as usual. Χαρακτηριστικό ότι μόλις προχθές ανέβαλε τη δραστηριότητά της η VFL, η ομοσπονδία του australian football (άθλημα κάτι μεταξύ ποδοσφαίρου και ράγκμπι), ενώ στο ποδόσφαιρο και παρότι δύο ομάδες έχουν τεθεί σε καραντίνα η A-League συνεχίζεται για την ώρα κανονικά με τις υπόλοιπες εννέα ομάδες και κεκλεισμένων των θυρών.
