Στις 11 Δεκεμβρίου του 2005 και στον αγώνα του Παναθηναϊκού με τον Ηρακλή, τον περιβόητο αγώνα με τα 21 cazzo του Αλμπέρτο Μαλεζάνι στη θρυλική συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, οι οπαδοί του Τριφυλλιού κορυφώνοντας τις αντιδράσεις τους τότε κατά της διοίκησης του Γιάννη Βαρδινογιάννη είχαν αναρτήσει και το περιβόητο πανό «Και τώρα τι», συνοδευόμενο από ένα ερωτηματικό.
Τελείως άσχετο, αλλά έψαχνα έναν τρόπο από κάπου να αρχίσω, να απομονώσω εκείνη την… απορία των οπαδών του Παναθηναϊκού και να αναρωτηθώ: «Και τώρα τι;», λοιπόν, σε μια Ελλάδα που μπήκε σε καραντίνα και σωστά για να αποτραπεί η έξαρση, η διασπορά, η εξάπλωση, όπως θέλετε πείτε το, του κορονοϊού. Βρισκόμαστε ενώπιον ιστορικών στιγμών, που η γενιά μας δεν τις έχει ξαναζήσει, τουλάχιστον σε ό,τι έχει να κάνει με το εύρος και τη διάρκεια αυτών, η οποία είναι άγνωστη, και φυσικά αυτό το άγνωστο είναι που τρομάζει, που φοβίζει, που παραλύει τη σκέψη μας.
Αλλά, basta, που θα έλεγαν και στην Ιταλία, στην οποία όλη η Ευρώπη τώρα ρίχνει το «ανάθεμα», ως πηγή εισόδου του κορονοϊού στα μέρη μας. Πρέπει να αντιδράσουμε, να φανούμε ψύχραιμοι, να πειθαρχήσουμε στις εντολές των ειδικών και κυρίως να μη χρειάζεται ένας «βούρδουλας» πάνω από το κεφάλι μας, προκειμένου να κάνουμε αυτό που πρέπει. Να μείνουμε στο σπίτι, να προστατεύσουμε πρώτα από όλα τους ανθρώπους μας, τους ηλικιωμένους μας, τις «ευπαθείς ομάδες» που λένε. Και κυρίως να μη μείνουμε εμείς «απαθείς» μπροστά σε ό,τι συμβαίνει.
Να ακούμε τους ειδικούς και να πειθαρχούμε σε ό,τι μας λέει και μας προτρέπει και μας διατάζει (ναι, όσο και αν δεν μπορούμε να το αποδεχθούμε) ο Σωτήρης Τσιόδρας, και όχι να χρειαζόμαστε τα μηνύματα στα σόσιαλ μίντια που στέλνουν οι διάφοροι σελέμπριτις και ανθυποσελέμπριτις, όποια καλή πρόθεση και να έχουν. Μιλώντας με μια ηλικιωμένη συγγενή μου και προτρέποντάς τη να είναι προσεκτική και να μένει στο σπίτι, μου είπε ότι «έλα, ρε Γιάννη, δεν παθαίνουμε τίποτα».
Και την επόμενη μέρα που την ξαναείδα, η γιαγιά είχε δει στην τηλεόραση το μήνυμα του Σπύρου Παπαδόπουλου και μου λέει «ο Παπαδόπουλος είπε ότι εμείς οι ηλικιωμένοι δεν πρέπει να βγαίνουμε από το σπίτι». Δηλαδή, ρε γιαγιά, πρέπει να σ’ το πει ο Παπαδόπουλος για να πειθαρχήσεις, δεν σου φτάνει όσα σου λένε τα παιδιά σου, τα ανίψια σου, τα εγγόνια σου;
Όσο χρειαστεί και μέχρι εκεί που δεν πάει
Σκέψεις ανακατεμένες, χωρίς ειρμό, χωρίς σειρά, εξάλλου μπερδεμένο είναι το μυαλό μας και η εποχή που ζούμε. Και να ξέρουμε ότι από τη μια στιγμή στην άλλη όλα μπορούν να αλλάξουν. Πέρυσι ακριβώς τέτοιο καιρό, στις 22 Μαρτίου, βρέθηκα στο Μιλάνο, όπου στην πλατεία Duomo δεν υπήρχε… τετραγωνικό εκατοστό που να μπορείς να πατήσεις, τέτοια ήταν η πολυκοσμία, από όλα τα μέρη της Γης. Ομοίως και στη Ρώμη, που ήμουν τον Οκτώβριο, ο κόσμος ήταν τόσο πολύς, και μέσα σε λίγους μήνες σε αυτές τις δύο πόλεις «σύμβολα» δεν σημαδεύεις άνθρωπο με το ντουφέκι.
Η Ιταλία λοιπόν μαζεύει το «ανάθεμα» της Ευρώπης για την καθυστέρηση στη λήψη μέτρων για τη μη εξάπλωση του ιού, δεν εκτίμησε έγκαιρα τον κίνδυνο από την εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων, έχοντας λίγο ως πολύ την ψυχολογία του ωχαδερφισμού. «Ωχ αδερφέ, μια απλή ίωση είναι»…
Και εμείς το είπαμε αυτό, στην εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων στη χώρα μας, εξακολουθώντας να κατακλύζουμε τα καφέ και τα μπαρ και να λιαζόμαστε αμέριμνοι στις πλατείες και τις παραλίες, να παίζουμε ρακέτες και να απλώνουμε τις πετσέτες μας. Να φορτώνουμε το αυτοκίνητο με την οικογένεια και να τρέχουμε στας εξοχάς και στην επαρχία, θεωρώντας ότι είναι μια καλή ευκαιρία για διακοπές.
«Και τώρα τι;», λοιπόν; Συνεχίζουμε τις ζωές μας σε διαφορετικές συνθήκες, ευελπιστώντας αυτός ο «εφιάλτης» να λήξει σύντομα. Αλλά κυρίως να είμαστε προετοιμασμένοι πως αυτή η ιδιαίτερη περίοδος μπορεί να διαρκέσει πολύ, όσο χρειαστεί, όσο πάει, μέχρι εκεί που δεν πάει, μέχρι τέλους. Τα μπαρ και οι καφετέριες μπορούν να περιμένουν, εκεί θα είναι και θα μας περιμένουν μέχρις ότου τελειώσει αυτή η κρίση.
Το δικό μας παράδειγμα στον έξω κόσμο
Διαφωνώ επίσης με την άποψη που αναπαράγεται από τα μίντια της χώρας, πολλές φορές και με πηχυαία πρωτοσέλιδα: «Μη γίνουμε σαν την Ιταλία», προέτρεψε από πρώτης σελίδας μια εφημερίδα, αντί να πει «να γίνουμε υπεύθυνοι, να γίνουμε άνθρωποι». Κανένα παράδειγμα, καμίας χώρας, δεν πρέπει να αποφύγουμε, απλά να δημιουργήσουμε το δικό μας παράδειγμα και να το στείλουμε στον έξω κόσμο.
Να νοιαστούμε για τον δίπλα μας, να βοηθήσουμε τον δίπλα μας, να μην κάνουμε δύσκολη τη ζωή αυτών που μας υπηρετούν και πλέον δεν κοιμούνται για να αντιμετωπίζουν τα όποια έκτακτα περιστατικά. Των ανθρώπων που εργάζονται στον τομέα της υγείας και εκτίθενται συνεχώς στους κινδύνους, των υπαλλήλων που μας εξυπηρετούν στα σούπερ μάρκετ, στα οποία και (δυστυχώς) σπεύδουμε σωρηδόν για να προμηθευτούμε πράγματα που (νομίζουμε ότι) θα μας διευκολύνουν στην «εποχή της καραντίνας», να προκαλούμε θυμηδία όταν δίνουμε τη μάχη για ένα αντισηπτικό…
Και μιας και μιλάμε για τους Ιταλούς, αν θέλουμε να ακολουθήσουμε ένα παράδειγμα, να είναι αυτό που διατηρούν το χιούμορ και την ψυχραιμία τους, μπροστά στους, δυστυχώς, πάνω από 1.800 νεκρούς και κοντά στις 25.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Να στείλουμε με αυτό τον τρόπο το μήνυμα ότι ο κορονοϊός, αυτός ο αόρατος εχθρός, μπορεί να νικηθεί και θα νικηθεί.
Δυστυχώς έχουμε και εμείς τους πρώτους μας νεκρούς, και τα δικά μας «νούμερα» θα αυξηθούν στις επόμενες μέρες. Και μπορεί αυτή τη στιγμή να είμαστε όλοι φορείς του ιού, χωρίς να το ξέρουμε. Ψυχραιμία χρειάζεται, αυτοπεριορισμός και όπως επίσης λένε οι Ιταλοί «distanti ma uniti». «Σε απόσταση αλλά ενωμένοι», σε ελεύθερη μετάφραση στα ελληνικά μπορούμε να το αποδώσουμε ως «μακριά και αγαπημένοι». Ποτέ άλλοτε το «μακριά και αγαπημένοι» δεν ακούγεται τόσο εύηχα. «Distanti ma uniti», για να μη χρειαστεί κατόπιν να αραδιάσουμε τα 21 «cazzo» του Αλμπέρτο Μαλεζάνι…
