Το τελευταίο μπλογκ για τα xGoals το είχα γράψει στα μέσα Φεβρουαρίου, όταν ακόμη ο κορονοϊός δεν είχε σκάσει μέσα στα χέρια μας, με τίτλο «τα προτελευταία της σεζόν». Και το εννοούσα, αυτό ήταν όντως το πλάνο. Το επόμενο μπλογκ των xGoals να ανέβαινε με το τέλος της σεζόν, ως το τελευταίο και απολογιστικό.
Αλλά πλέον το τέλος της σεζόν ίσως να έχει ήδη έρθει και απλά να μην το ξέρουμε. Οπότε, φαντάζομαι πως πρέπει να αλλάξουν και τα δικά μου πλάνα και το μπλογκ των τελευταίων xGoals της σεζόν, που προγραμμάτιζα για κάποια στιγμή τον Μάιο, να μπει από τώρα. Κι αν τελικώς δεν είναι το τελευταίο και η σεζόν με κάποιον τρόπο συνεχιστεί, εδώ (ελπίζουμε να) είμαστε να το ανανεώσουμε.
Τα xGoals και το xG Ratio
Τρεις (συν ένας) πίνακες λοιπόν στο σημερινό μπλογκ. Ένας για κάθε κατηγορία, συν ένας επιπλέον για την τόσο ιδιαίτερη φετινή Λιγκ 1. Με τα στοιχεία στους πίνακες φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι είστε εξοικειωμένοι, αλλά δεν κοστίζει και τίποτα να τα ξαναδούμε λίγο.
Οι πίνακες είναι χωρισμένοι σε «εντός», «εκτός» και «συνολικά» και στον καθένα από αυτούς τους υποπίνακες βλέπετε τα επιθετικά xGoals ( xG-att), τα αμυντικά xGoals (xG-def) και το xGoals Ratio (xGR) της κάθε ομάδας. Τα επιθετικά xGoals είναι τα γκολ που θα «έπρεπε» να σημειώνει ανά παιχνίδι της η κάθε ομάδα, τα αμυντικά xGoals προφανώς τα γκολ που θα «έπρεπε» να δέχεται και το xGoals Ratio ένας δείκτης δυναμικότητας που προκύπτει πολύ εύκολα: xG-att / (xG-att + xG-def).
Το xGR μπορεί να πάρει τιμές από 0 έως και 1, και όσο μεγαλύτερο είναι, τόσο πιο κυριαρχική/απειλητική ομάδα υποδηλώνει. Όσο για τη «βάση», είναι φυσικά το 0,50. Κάθε xGR μεγαλύτερο του 0,50 λογίζεται «θετικό» (οι ευκαιρίες που κάνει η ομάδα «δικαιούνται» περισσότερα γκολ από όσα οι ευκαιρίες που δέχεται) και κάθε μικρότερο του 0,50 «αρνητικό».
Ας δούμε κι ένα παράδειγμα, την ΚΠΡ, που είναι η πιο «ουδέτερη» ομάδα της φετινής Τσάμπιονσιπ, η πιο κοντινή στο σημείο ισορροπίας, με xG Ratio 0,505. Βάσει των τελικών προσπαθειών που επιχειρεί φέτος, η ΚΠΡ «δικαιούται» να σκοράρει 1,421 γκολ ανά παιχνίδι. Και ταυτόχρονα, βάσει των ευκαιριών που της κάνουν οι αντίπαλοι, θα «έπρεπε» να δέχεται 1,392 γκολ ανά ματς. 1,421 λοιπόν διά (1,421+1,392) = 1,421 / 2,813 = το 0,505 του πίνακα.
Κι αν θέλουμε, σε πολύ γενικές γραμμές, να γκρουποποιήσουμε κάπως τα πράγματα, ένα xGR από 0,57-0,58 και πάνω, που προσεγγίζει το 0,60, θεωρείται δείκτης ομάδας που διεκδικεί αυτόματη άνοδο. Ένα xGR κάπου από 0,53 και πάνω είναι ομάδα που κυνηγά πλέι οφ, ομάδες γύρω στο 0,50 είναι οι μεσαίες της βαθμολογίας, κι όσο πλησιάζουμε προς το 0,40 πηγαίνουμε στις ομάδες που παλεύουν για την παραμονή. Σε πολύ γενικές γραμμές, το επαναλαμβάνω και το τονίζω, η γκρουποποίηση, όμως όχι πολύ μακριά από την πραγματικότητα.
O μέσος όρος των αποδόσεων
Πέρα όμως από τις κλασικές στήλες με τα xGoals και το xGoals Ratio των ομάδων, στους σημερινούς πίνακες έχω προσθέσει τρεις ακόμη στήλες στο τέλος, τα Average Odds. Όπου εκεί μπορείτε να δείτε το μέσο όρο των αποδόσεων στον οποίο δίνεται φέτος η κάθε ομάδα στα εντός, στα εκτός και συνολικά. Και έχουν και αυτές το ενδιαφέρον τους.
Έτσι κι αλλιώς είναι προφανές το γιατί έχει αυτόνομο ενδιαφέρον το πώς αντιμετώπισε η αγορά φέτος την κάθε ομάδα και σε τι αποδόσεις την έδινε. Το ότι, ας πούμε, τη Στόουκ την έπαιζε φέτος στο 2,16 ανά μέσο όρο στα ματς στο Μπριτάνια, στο 3,08 εκτός έδρας και στο 2,61 συνολικά. Για την αγορά η Στόουκ, με αυτό το 2,61, ήταν φέτος η 5η πιο δυνατή ομάδα της Τσάμπιονσιπ, πίσω μόνο από τις τέσσερις πρώτες της βαθμολογίας. Σε πλήρη αντιδιαστολή δηλαδή με τη 17η θέση της στο βαθμολογικό πίνακα και με τα αποτελέσματά της (8-3-8 εντός και 4-3-11 εκτός τα ρεκόρ των «αγγειοπλαστών»). Και κάπως έτσι βέβαια εξηγείται αυτό που είδαμε στο προηγούμενο μπλογκ, το ότι η κόντρα της Στόουκ ήταν το πιο κερδοφόρο «μοντέλο» που μπορούσε να ακολουθήσει κανείς στη φετινή Τσάμπιονσιπ: 54,4% κέρδος θα είχε κάποιος που από την αρχή της σεζόν θα ποντάριζε κάθε αγωνιστική τη Στόουκ να χάνει.
Οι αποδόσεις που δόθηκε φέτος η κάθε ομάδα έχουν όμως ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον αν τις δει κανείς σε σχέση με τα xGoals και το xG Ratio. Μένοντας στο παράδειγμα της Στόουκ, η επιμονή της αγοράς να παίζει Στόουκ παρότι τα αποτελέσματα δεν τη δικαιώνουν δεν είναι άσχετη με το ότι οι αριθμητικοί δείκτες των «αγγειοπλαστών» ήταν καλοί φέτος. Το 6ο καλύτερο xGR της κατηγορίας τρέχει η Στόουκ, με 0,537, μια επίδοση που υποδηλώνει ομάδα που διεκδικεί πλέι οφ και όχι που παλεύει να κρατηθεί μακριά από τον υποβιβασμό. Και σε συνδυασμό και με το βάρος της φανέλας της, η αγορά την αντιμετώπιζε ακριβώς έτσι, σαν ομάδα πλέι οφ και όχι ουράς.
Η θεοποίηση των xGoals
Αυτό εξάλλου είναι και το όλο κλειδί στην κουβέντα για τα xGoals. Κι ας το ξεκαθαρίσω με την ευκαιρία. Προσωπικά δεν τα θεωρώ το holy grail του στοιχήματος. Προφανώς και έχουν πολύ ενδιαφέρον και μας αποκαλύπτουν πολλά πράγματα για τις ομάδες, όμως δεν είναι θέσφατο και δεν αποτελούν την απόλυτη αλήθεια.
Ίσως να ακούγεται παράξενο σε κάποιον αναγνώστη που με έχει γνωρίσει μέσα από τα blogs του Match Money, ή γενικότερα από τα Μαθήματα των τελευταίων χρόνων, όπου τα xGoals είναι πλέον βασικό κομμάτι της θεματολογίας μου, αλλά οι πιο παλιοί αναγνώστες με ξέρουν καλύτερα και το καταλαβαίνουν απόλυτα: Η προσέγγισή μου απέναντι στο στοίχημα είναι πάντα βαθιά ψυχολογικοκεντρική. Δεν μου αρέσει η, αν μου επιτρέπεται και είναι δόκιμη η έκφραση, μαθηματικοποίηση του ποδοσφαίρου. Οι πλέον κρίσιμες παράμετροι στο ποδόσφαιρο (και κατά συνέπεια και στο ποδοσφαιρικό στοίχημα) παραμένουν πάντα οι άυλες, αυτές που δεν μπορούν να οπτικοποιηθούν σε νούμερα. Δηλαδή, η ψυχολογία της κάθε ομάδας την κάθε δεδομένη στιγμή και οι ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώνονται πριν από κάθε συγκεκριμένο παιχνίδι.
Γιατί τότε με την πρώτη ευκαιρία ανοίγω την κουβέντα για τα xGoals; Πολύ απλά γιατί, στις μέρες μας, τα xGoals καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη στοιχηματική αγορά. Αν κάνει σωστά ή λάθος η αγορά που τα έχει θεοποιήσει, δεν έχει καμία σημασία. Κι ανεξάρτητα αν εσείς ή εγώ τα πιστεύουμε και πόσο, είναι πρακτικά αδύνατον εν έτει 2020 για ένα στοιχηματζή να κατανοήσει τη συμπεριφορά της αγοράς, το γιατί μια ομάδα πριμοδοτείται ή πώς αλλάζουν οι αποδόσεις κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, αν δεν έχει κατανοήσει την επιρροή των xGoals. Και φαντάζομαι πως δεν χρειάζεται να το τονίσω, αν δεν κατανοεί κανείς τη συμπεριφορά της αγοράς, τότε είναι αδύνατον να τη νικήσει…
Φυσικά, αυτό είναι απλά το πρώτο βήμα, το δύσκολο είναι από κει και πέρα. Ο σύγχρονος παίκτης του στοιχήματος καλείται να προσεγγίζει τα xGoals με σκεπτικισμό και συνδυαστική σκέψη. Να σέβεται μεν και να υπολογίζει τους πίνακες και τους δείκτες, γιατί όντως σε πολλές περιπτώσεις έχουν δίκιο και ο ίδιος είναι που κάτι δεν έχει πιάσει, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να ψάχνει τα παραθυράκια και να μη φοβάται να κοντράρει την αγορά όταν τη βρει μπόσικη. Γιατί η αγορά το έχει αυτό το συνήθειο, πολύ συχνά υπεραντιδρά και χάνει το δίκιο της.
Με λίγα λόγια, να κοντράρει την κάθε Στόουκ, που παρά τους καλούς αριθμητικούς δείκτες της είχε φέτος άρρωστα αποδυτήρια και πολλά ψυχολογικά προβλήματα, και να κυνηγά τα διπλά της κάθε Νότιγχαμ, που παρότι το xGR της είναι μέτριο για τα δεδομένα διεκδικήτριας πλέι οφ/ανόδου, το στιλ ποδοσφαίρου της, αφήνοντας συνειδητά κατοχή στον αντίπαλο και παίζοντας στην κόντρα, της απέφερε ένα 8-8-3 ρεκόρ εκτός έδρας, το τρίτο δηλαδή καλύτερο στην κατηγορία, πίσω μόνο από Γουέστ Μπρομ και Λιντς.
Παρεμπιπτόντως, η Νότιγχαμ, όπως βλέπετε, έχει μόλις το 8ο xGR φέτος στην Τσάμπιονσιπ (0,524) και δίνεται στην -επίσης μόλις- 10η χαμηλότερη απόδοση, στο 2,97. Κι ακριβώς επειδή τα αποτελέσματα της Νότιγχαμ είναι καλύτερα από τους δείκτες της και από την εκτίμηση της αγοράς, οι «κόκκινοι» είναι η πιο κερδοφόρος ομάδα της φετινής Τσάμπιονσιπ. Και κάποιος που θα έπαιζε κάθε αγωνιστική τη Νότιγχαμ να νικά, θα είχε αυτή τη στιγμή κέρδος 32,9%. Και 66,3% αν έπαιζε μόνο τα διπλά της…
Λιγκ 1 με Μπόλτον και Λιγκ 1 χωρίς Μπόλτον
Προτού κλείσουμε, θα επανέλθω στο γνωστό πρόβλημα της φετινής Λιγκ 1 και στην περίπτωση της Μπόλτον. Η οποία Μπόλτον, επαναλαμβάνομαι εν τάχει, για μεγάλο διάστημα μέσα στη σεζόν παρέτασσε ομάδα ανάγκης με πιτσιρικάδες μαζεύοντας πεντάρες. Έτσι, τα ακραία στατιστικά των αγώνων της, ειδικά βέβαια στο πρώτο κομμάτι της σεζόν αλλά όχι μόνο, αλλοίωναν επικίνδυνα και τους δείκτες των αντιπάλων της. Και για αυτό ακριβώς στα μπλογκς των xGoals είχα αποφασίσει να παραβλέπω την Μπόλτον, αντιμετωπίζοντας τη φετινή Λιγκ 1 ως κατηγορία 22 ομάδων, με 10 αγώνες κάθε αγωνιστική και δύο ομάδες, την αντίπαλο της Μπόλτον και φυσικά και αυτή της Μπέρι, να έχουν ρεπό.
Πλέον όμως φτάσαμε στο «τέλος» της σεζόν (ή στο τέλος χωρίς εισαγωγικά, όπως προτιμάτε). Οι σημερινοί πίνακες έχουν έναν απολογιστικό χαρακτήρα και, έτσι, προτίμησα αυτή τη φορά να συμπεριλάβω και τα παιχνίδια της Μπόλτον, ώστε να έχουμε τη συνολική εικόνα. Συνεχίζω πάντως να πιστεύω ότι η Λιγκ 1 φέτος πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κατηγορία 22 ομάδων και πως οι πίνακες «χωρίς την Μπόλτον» είναι πιο ενδιαφέροντες και πιο αντιπροσωπευτικοί. Και για όποιον θέλει να κάνει τις συγκρίσεις, παραθέτω και τον ανάλογο πίνακα της Λιγκ 1 των 22 ομάδων, χωρίς να περιλαμβάνονται τα παιχνίδια της Μπόλτον.
Μη σας κάνουν εντύπωση κάποιες πολύ χτυπητές διαφορές μεταξύ των δύο πινάκων της Λιγκ 1. Στα εντός έδρας της Άκρινγκτον, ας πούμε, που στον πίνακα όπου συμπεριλαμβάνονται τα παιχνίδια της Μπόλτον έχει 1,794 – 1,203 xGoals (και 0,599 xGR), ενώ σε αυτόν χωρίς την Μπόλτον 1,518 – 1,229 (0,552 xGR), αντίστοιχα. H διαφορά οφείλεται πολύ απλά στο ότι στον πίνακα των 22 ομάδων χωρίς την Μπόλτον δεν συμπεριλαμβάνεται το Άκρινγκτον – Μπόλτον 7-1, όπου τα xGoals ήταν 6,21 – 0,78.
Όπως βέβαια μη σας κάνουν εντύπωση και κάποιες διαφορές στο μέσο όρο των αποδόσεων. Για την Πόρτσμουθ, ας πούμε, που στον πίνακα με την Μπόλτον έχει μέσο όρο 1,80 εντός έδρας, 2,37 εκτός και 2,08 συνολικά, ενώ σε αυτόν χωρίς την Μπόλτον τα νούμερα ανεβαίνουν στο 1,83, στο 2,42 και στο 2,12. Η εξήγηση είναι κι εδώ πολύ απλή, στον πίνακα χωρίς την Μπόλτον για τον υπολογισμό των μέσων όρων των αποδόσεων δεν συμπεριλαμβάνονται το 1,28 που πλήρωνε ο άσος στο Πόρτσμουθ – Μπόλτον στις 28 Σεπτεμβρίου και το 1,60 που πλήρωνε το διπλό στο Μπόλτον – Πόρτσμουθ στις 18 Ιανουαρίου.
Και μια που ανέφερα τις αποδόσεις, να επαναλάβω ότι στους πίνακες χρησιμοποιούνται οι αποδόσεις της Βet365. Κι επειδή οι αποδόσεις της Βet365 είναι διαφορετικές από μέρα σε μέρα, χρειάζεται η επιπλέον διευκρίνιση ότι οι αποδόσεις συλλέγονται την Παρασκευή το απόγευμα για τα ματς του Σαββατοκύριακου και την Τρίτη το μεσημέρι για τα μεσοβδόμαδα. Μόνη εξαίρεση σε αυτό, τέσσερα παιχνίδια της Μάκλσφιλντ στη Λιγκ 2 και άλλα δύο ματς της Μπόλτον στη Λιγκ 1. Στα οποία η Βet365 έβγαλε αποδόσεις μόλις λίγες ώρες πριν τη σέντρα, οπότε σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποίησα τις αποδόσεις κλεισίματος.
Τέλος, μια ακόμη υποσημείωση, που είναι μεν προφανής αλλά πρέπει να την κάνω. Ο μέσος όρος των αποδόσεων που βλέπετε στους πίνακες δεν είναι απόλυτα «τίμιος». Κι αυτό φυσικά γιατί απομένουν καμιά δεκαριά παιχνίδια για να ολοκληρωθεί η σεζόν και δεν έχουν παίξει όλες οι ομάδες με όλες. Κάποιες χρωστάνε «εύκολα» ματς με την Μπόλτον ή τη Σαουθέντ, όπου θα δοθούν καυτά φαβορί, και «αδικούνται» σε σχέση με αυτές που ήδη έπαιξαν δύο φορές με την Μπόλτον. Αλλά η κεντρική ιδέα δεν αλλάζει…
Δύναμηηηηηηηηηηη!!!!!!
